Şemsî Ahmed Paşa'nın Şeh-nâme-i Sultân Murâd adlı eserinin söz varlığı ve gramatikal dizini (1-1208. beyitler)

Abstract

Bu çalışmada, Şemsî Ahmed Paşa tarafından Klasik Osmanlı Türkçesi ile yazılmış manzum bir tarih olan Şeh-nâme-i Sultân Murâd adlı eserin 1-1208. beyitlerini içeren kısmının gramatikal dizini oluşturulmuş ve söz varlığı incelenmiştir. Çalışma, üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölüm'de, çalışmaya giriş yapıldıktan sonra Şeh-nâme-i Sultân Murâd ve şairi hakkında bilgi verilmiştir. İkinci Bölüm'de, sözcük, söz ve söz varlığı hakkında bilgi verildikten sonra eserin söz varlığı; Adlar, Fiiller, Sıfatlar, Zamirler, Zarflar, Edatlar, Bağlaçlar, Ünlemler, İkilemeler, Deyimler, Atasözleri, İlişki Sözleri (Kalıp Sözler) ve Arapça ve Farsça Yapılı Tamlamalar olmak üzere 13 ana başlık altında incelenmiştir. Bu incelemede `3409` söz tespit edilmiştir. Üçüncü Bölüm'de yer alan dizin; Dizin ve Özel Adlar Dizini olmak üzere iki kısımda incelenmiştir. Özel Adlar Dizini de Kişi Adları Dizini, Yer Adları Dizini, Hanedanlık, Ulus ve Topluluk Adları Dizini, Dinî Adlar Dizini ve Eser Adları Dizini olmak üzere beşe ayrılmıştır. Bu dizinlerde toplam `3564` madde başı bulunmaktadır. Son olarak çalışma neticesinde elde edilen verilerin değerlendirildiği Sonuç ve yararlanılan kaynakların bulunduğu Kaynakça'ya yer verilmiştir.

In this study, the grammatical index of the part of Şeh-nâme-i Sultân Murâd, written by Şemsî Ahmed Pasha in Classical Ottoman Turkish, containing the verses 1-1208, was created and the existence of words was examined. The study consists of three main sections. In the First Chapter, information was given about Şeh-nâme-i Sultân Murâd and his poet after the introduction to the study. In the Second Chapter, after being informed about the existence of words, words and words, the word presence of the work is examined under 13 main headings: Nouns, Verbs, Adjectives, Pronouns, Adverbs, Prepositions, Conjunctions, Exclamations, Idioms, Proverbs, Relationship Words (Pattern Words), Dilemmas and Arabic and Persian Propositional Phrase. In this review, the word `3408` was identified. The index in Chapter Three is examined in two parts: Index and Proper Nouns Index. The Proper Nouns is also divided into five: Person Nouns Index, Place Nouns Index, Dynasty, the National and Community Nouns Index, Religious Names Index and the Writting Names Index. These indexes contain a total of `3564` item heads. Finally, the Result of the data obtained as a result of the study and the source of the Resources used are included