İstanbul Nadir Eserler Kütüphanesi `TY 10556` numarada kayıtlı Şiir Mecmuasının transkripsiyonlu metni ve Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesine (MESTAP) göre tasnifi

Abstract

Mecmua, Arapça bir kelime olup `cem` kökünden gelir. Edebiyatta ise mecmua, seçme şiirlerle ya da çeşitli konuların ele alındığı yazılarla oluşturulan eserlerin genel ismidir. Şiir mecmuaları, klasik edebiyat, halk edebiyatı ve tekke edebiyatı ürünlerini bir arada bulunduran geniş kapsamlı eserlerdir. Büyük bir kısmının sahibi ve müellifi belli değildir; düzenlenme tarihleri de bilinmemektedir. Şiir mecmualarında aynı dönemdeki ya da farklı dönemlerde yaşamış şairlerin ayrı nazım şekilleriyle yazılmış şiirleri bulunmaktadır. Ayrıca klasik Türk edebiyatında sadece belli bir nazım şekli etrafında şekillenen mecmualar da bulunmaktadır. Mecmualar içerisinde, edebiyat tarihimizin aydınlatılmasında nazire mecmuaları büyük öneme sahiptir. Şiir mecmualarında, manzumelerinden seçkiler sunulan şairlerin hangi şairlerden etkilendiğinin ve hangi şairleri etkilediğinin tespiti mümkündür. Özellikle, nazire mecmualarından üslup sahibi şairleri ve zemin şiirleri belirlemek mümkündür. Şiir mecmualarının, edebiyat tarihinin yanı sıra metin teşkilinde de büyük önemi vardır. Bu eserler sayesinde bazı manzumelerdeki kelime, mısra, beyit, dörtlük eksiklikleri ya da kelime değişiklikleri tespit edilebilir. Bu çalışmanın konusunu daİstanbul Nadir Eserler Kütüphanesi TY 10556 numarada kayıtlı şiir mecmuasının transkripsiyonlu metni ve Şiir Mecmualarının Sistematik Tasnifi'ne (MESTAP) göre tasnifi oluşturmaktadır.Çalışmamızın giriş bölümü, klasik Türk edebiyatının önemli kaynakları arasında sayılan mecmuanın tanımı, sınıflandırılması, önemi ve Şiir Mecmualarının Sistematik Tasnifi Projesi (Mestap) hakkındaki bilgilerden oluşmaktadır. İkinci bölümde İstanbul Nadir Eserler Kütüphanesi TY 10556 numarada kayıtlıolan ve 81varaktan oluşan şiir mecmuasının tanıtımı yapılarakmecmuadayer alan şairlerve bu şairlerin yaşadıkları yüzyıllar, kullanılan nazım şekilleri, divanlarda bulunmayan şiirler, mecmuanın muhteva özellikleriyle ilgili tespitlere yer verilmiştir. Üçüncü bölüm mecmuanın transkiripsiyonlu metniniiçermektedir. Şiirler, yayımlanan divanlarla mukayese edilmiş ve farklar dipnotta gösterilmiştir. Çalışma, elde edilen bulguların özetlendiği sonuç ve çalışma esnasında istifade edilen kaynakların verildiği kaynakça ile bitmektedir.

Journal is an Arabic world which is derived from `Cem'' in the field of literature. Journal is the general name that is created with selected poems or writings including various subjects. Poem journals are comprehensive works consisting of classical literature, folk literature, folk literature and tekke literature together. The owners and the writers of most of them are not indicated. The date of the organization is also not known. In poem journals, there are poems written in different verses of the poets who live in the same period or different times. Additionally, in classical literature, there are poems that are created with just a specific verse type or are written by poets of different periods with different verses. Moreover, journals shaped by only a specific verse type exists in classical Turkish literature. Among journals, Nazire Journals have great importance in terms of illuminating our literature history. It is possible to detect the poets of selected works from their Manzumes who are affected by other poets or who affect the other poets. Especially in Nazire Journals, It is feasible to determine the poets having his/her own wording style and the basic poems. Poem journals are significant not only for literature history but also text creation. The deficiency in words, lines, couplets, verses or the changes in words can be identified if the poem journals are examined. The subject of this work is the only copy with the number of TY 10556 in İstanbul Nadir Eserler Library. Despite not knowing the date of writer and the copy in the journal is thought to be compiled in the dates in which the poets live are taken into consideration. There is the transcriptional text of the poem which is registered to İstanbul Nadir Eserler Library with the number of 10556 and the systematic classification done according to the poem journals systematic classification (MESTAP).The introduction part of our work consists of the description of the journal that is considered as the important sources of classical Turkish literature, the classification, the importance and the knowledge about the Project of Poem Journals Systematic Classification (MESTAP) . In second part, by describing poem journal including 81 leaves existing in İstanbul Nadir Eserler Library with number of TY 10556, the poets in journal and the centuries in which these poets live, the verse styles and prosody meters they use, the poems not existing in divans, the content features of journal, the detections of mistakes and fallacies related to the titles in journals are mentioned. Third part includes transcriptional text of the journal. The poems were compared to divans and the differences are emphasized in footnote.