Yoğun bakımda yatan hastalarda ağız sağlığı ve etkileyen faktörler

Abstract

Bu araştırma, yetişkin yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların ağız sağlığınındeğerlendirilmesi ve ağız sağlığını etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcıve prospektif olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma, Ocak 2019- Kasım 2019 tarihleriarasında bir şehir hastanesinde ikinci ve üçüncü basamak yetişkin yoğun bakımünitelerinde tedavi ve bakım gören 151 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri,Hasta Tanılama Formu, Eilers Oral Değerlendirme Rehberi ve Ağız Sağlığı DeğerlendirmeÇizelgesi kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmanın yapılabilmesi için etik kurul onayı ilekurum izinleri alınmıştır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde, sayı ve yüzdelikdağılımlar, Tekrarlı Ölçümlerde İki yönlü ANOVA varyans analizi, Mann Whitney U testi,Pearson Korelasyon analizi ve Lineer Regresyon analizi kullanılmıştır. Verilerindeğerlendirilmesinde p<0.05 değeri anlamlı kabul edilmiştir. Araştırmada, yoğun bakımünitesinde yatan hastalarda 1. günden, 3. gün ve 5. güne doğru oral mukoz membranbozulmanın arttığı belirlenmiştir. Araştırmada, yoğun bakım ünitesinde yatan hastalarınoral mukoz mebranın bozulma durumu ile yaş, ağızdaki çürük diş sayısı, üre, glukoz, vemagnezyum değerleri arasında pozitif yönde; Gloskow Koma Skalası puanları, albumin,kalsiyum, pCO2, HCO3 ve ilaç kullanma durumu ile negatif yönde ilişkisinin olduğubulunmuştur. Araştırmada, yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların cinsiyeti, solunum veüriner sistem hastalığı tanısı, endotrakeal tüp (entübe) ve CİBAB oksijen tedavisi, oral veparanteral beslenme örüntüsü ile ağız değerlendirme puanlarının tekrarlı ölçümleri arasındaanlamlı farklılıklar bulunduğu saptanmıştır (p<0.05). Araştırmamızdan elde edilen sonuçyoğun bakım hastaların ağız sağlığı bozan birçok faktör olduğunu göstermektedir. Bunedenle hemşireler yoğun bakımda risk değerlendirmesini ve bakımı kanıt düzeyliuygulamalarla yapılması gerekmektedir.ANAHTAR KELĠMELER: Hemşirelik, yoğun bakım, hasta, ağız sağlığı, oralhijyen

This research was carried out as a descriptive and prospective study in order toevaluate the oral health of patients hospitalized in the adult intensive care unit and todetermine the factors affecting oral health. The research was carried out with 151 patientswho were treated and cared for in the secondary and tertiary adult intensive care units in acity hospital between January 2019 and November 2019. Research data were obtainedusing the Patient Diagnosis Form, Eilers Oral Evaluation Guide and Oral HealthEvaluation Chart. In order to conduct the research, institutional permissions were obtainedwith the approval of the ethics committee. In the evaluation of the research data,descriptive statistics tests, number and percentage distributions, Two-way ANOVAanalysis of variance in Repeated Measures, Mann Whitney U test, Pearson Correlationanalysis and Linear Regression analysis were used by using SPSS 23.0 program. Thep<0.05 value was considered significant in the evaluation of the data. In the study, it wasdetermined that oral mucous membrane deterioration increased from the 1st to the 3rd and5th days in the patients hospitalized in the intensive care unit. In the study, there was apositive correlation between the deterioration of the oral mucous membrane and age, thenumber of decayed teeth in the mouth, urea, glucose, and magnesium values of the patientshospitalized in the intensive care unit; It was determined that there was a negativecorrelation with Gloskow Coma Scale scores, albumin, calcium, pCO2, HCO3 and druguse status. In the study, it was determined that there were significant differences betweenthe gender of the patients hospitalized in the intensive care unit, the diagnosis ofrespiratory and urinary system disease, endotracheal tube (intubated) and CIBAB oxygentherapy, oral and parenteral feeding pattern, and repeated measurements of mouthevaluation scores (p<0.05). The result obtained from our research shows that there aremany factors that impair the oral health of intensive care patients. For this reason, nursesneed to carry out risk assessment and care in intensive care with evidence-level practices.KEYWORDS: Nursing, intensive care, patient, oral health, oral hygiene.