Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki enerji stratejileri bağlamında Kıbrıs Adası'nın jeopolitiğinin önemi

Abstract

Doğu Akdeniz'in nirengi noktasında bulunup, jeopolitiğiyle havzanın vazgeçilmezi olmuştur. Kıbrıs Adasıtarihin her döneminde devletlerin ele geçirmek istediği bir ada olmuştur.Doğu Akdeniz'de keşfedilen enerji rezervlerinin varlığı ile birlikte Kıbrıs Adası'nın jeopolitik önemi dahada artmıştır. Türkiye'nin Doğu Akdeniz'de bulunan enerji pastasından büyük payı alması için KıbrısAdası'nın jeopolitiğini de lehine kullanmasının gerekliliği önem arz etmektedir.Uluslararası deniz hukukuna göre yapılan antlaşmalarda kullanılan Münhasır Ekonomik Bölge (MEB), KıtaSahanlığı, Karasuları vb. kavramlarının esas aldıkları nokta jeopolitik ile ilgilidir. Türkiye, DoğuAkdeniz'de hukuki olarak söz sahibi olabilmesi için Kıbrıs Adası'nın jeopolitiği ile ilgili çalışmalaryapmaktadır. Zira keşfedilen enerji rezervleri Kıbrıs Adası çevresinde bir hayli fazladır. Bu enerjisahalarında Kıbrıs Adası'nın yarı söz hakkına sahip Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)'nin vegarantörü olan Türkiye'nin olmadığı bir enerji faaliyeti enerji politikalarında düşünülmemektedir.Uluslararası deniz hukuku alanında yapılacak doktrinlerde Türkiye lehine kazanımlar sağlatılması,hâlihazırda deniz suları anlaşmazlığı nedeniyle alınan yargı kararları, içtihatlar ve teamüller en inceayrıntısına kadar incelenme hususu, Türkiye'nin bu konudaki haklılığı uluslararası platformlarda dilegetirilmesi önem arz etmektedir.Kıbrıs Adası özelinde bölge ülkeleri ile işbirliği antlaşmaları imzalama yolunda çalışmalar yapılmaktadır.Türkiye, Doğu Akdeniz'de yer alan diğer havza ülkeleri ile derhal antlaşma gayretindedir. Bölge ülkeleriile dış politikada var olan sorunlar bir kenara bırakıldığı, enerji alanında işbirliği yapıldığı jeostratejikpolitika izleme adımları atılmaktadır. Kıbrıs Adası'nın içinde olmadığı hiçbir Doğu Akdeniz politikasınınuzun ömürlü olamayacağı hususu bilinmektedir.Anahtar SözcüklerTürkiye, Kıbrıs Adası, Doğu Akdeniz, Enerji

The Eastern Mediterranean Sea has always had a geopolitical significance with its historical and culturalbackground and has been on the crossroad of the world's one of the most important waterways. The islandof Cyprus is located in the triangulation point of the Eastern Mediterranean Sea and it became anindispensable part of the basin with its' geopolitics. The island of Cyprus has been an island that stateswould want to seize in every period of history.Geopolitical significance of the Cyprus Island has increased significantly since the presence of energyreserves discovered in the Eastern Mediterranean Sea. It is undoubtful that in order to get the biggest shareof the energy reserves in the Eastern Mediterranean Sea, Turkey should leverage the geopolitics of CyprusIsland to its' own benefit.The core of the terminologies that are used in agreements made in accordance with international maritimelaw such as Exclusive Economic Zone (EEZ), Continental Shelf, Territorial Waters etc., is related togeopolitics. In order to have a say in the Eastern Mediterranean Sea and make legal claims, Turkey mustunderstand the geopolitical significance of the Cyprus Island. Because newly discovered energy reservesare mainly around the Cyprus Island. Any activities regarding the energy reserves on these fields shouldnot be considered without including Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC) which has a 'half 'sayfor all the matters on the Island of Cyprus and its' guarantor, Turkey.Actions in the field of the law of international maritime should be towards in favor of Turkey, all the currentpractices, case laws and rulings about Territorial Water disputes should be examined down to the finaldetails and Turkey's rightful claims on this matter should be raised in the international arena.Agreements should be made immediately with other states in the region. Problems with neighboringcountries regarding foreign policy should be left aside and cooperation should be made in the field ofenergy. Our national doctrine, It should be known that no Eastern Mediterranean policy, which TurkishCypriots are not in, cannot be long lasting.KeywordsTurkey, Cyprus Island, Eastern Mediterranean, Energy