Öğretmen adaylarının organ bağışı hakkındaki fikirleri

Abstract

Organ bağışının yetersizliği dünyada olduğu gibi ülkemizde de büyük bir sorundur. Dünya'da kadavra verici havuzunu artırmak için farklı stratejiler uygulanmaktadır. Bunlardan biri, toplumda organ bağışı konusunda farkındalık yaratmaktır. Organ bağışı konusunda, toplum ile iç içe olan, çocuk ve gençlerin farkındalığının gelişmesinde anahtar rolü olan öğretmenlerin bilgi, tutum ve davranışları büyük öneme sahiptir. Bu araştırma, öğretmen adaylarının organ nakli ve bağışına ilişkin bilgi düzeylerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Tarama modelindeki çalışma uygun örnekleme tekniği ile seçilen Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Biyoloji Eğitimi ve Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı'nda öğrenim gören 197 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada veriler, Demiral Yılmaz (2018) tarafından geliştirilen 50 maddeden oluşan Organ nakli ve Bağışı Bilgi Testi ile toplanmıştır. Her bir madde için ölçekleme üçlü (doğru, yanlış ve bilmiyorum) olarak yapılmaktadır. Bilgi testinden alınabilecek maximum puan 50'dir. Araştırmada verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ile bağımsız grupların karşılaştırmasında t-testi ve Tek Yönlü ANOVA analizleri uygulanmıştır. Öğretmen adaylarının bilgi testi puan ortalaması = 26,96± 6,40 (min: 6,00-max:41,00) olarak bulunmuştur. Kadın ve erkek öğretmen adaylarının puan ortalamaları (t:0,28; p≥0,05) ile Fen Bilgisi Eğitimi Bölümü ve Biyoloji Eğitimi Bölümü öğretmen adaylarının puan ortalamaları (t:1,01; p≥0,05) arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Sınıf değişkenine göre öğretmen adaylarının puan ortalamaları arasında anlamlı fark bulunmuştur [F(3-193)=3,50, p<0.05]. Son sınıf öğretmen adaylarının puan ortalamaları ilk üç yıl öğretmen adaylarından daha yüksektir. Öğretmenler, öğrenciler üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğundan bu konudaki farkındalıklarının, duyarlılıklarının ve bilgi düzeylerinin yüksek olması beklenilmektedir.

Insufficiency of organ donation is a big problem in our country as well as in the world. Different strategies are applied to increase the cadaver donor pool in the world. One of them is to raise awareness about organ donation in the society. The knowledge, attitudes and behaviors of teachers, who are intertwined with the society and play a key role in the development of awareness of children about organ donation, are of great importance. This study aims to determine the knowledge levels of teacher candidates about organ transplantation and donation. The study in the survey design was carried out with 197 students studying at Balıkesir University Faculty of Education. The data in the study were collected with the Organ Transplantation and Donation Knowledge Test consisting of 50 items. Scoring of the test is done as true, false and don't know. In the study, descriptive statistics, t-test and One-Way ANOVA analyzes were applied. The knowledge test mean score of the teacher candidates was found to be 26.96± 6.40 (min: 6.00-max: 41.00). There was no difference between the mean scores of female and male (t:0.28; p≥0.05) and Science Education Department and Biology Education Department (t:1.01; p≥0.05) pre-service teachers. A significant difference was found between the mean scores according to the class variable [F (3-193) =3,50, p<0.05]. The mean scores of the last year pre-service teachers are higher. Since teachers have a significant impact on students, it is expected that their awareness, sensitivity and knowledge level on this subject will be high.