Stachys megalodonta subsp. megalodonta bitkisinin antikolinesteraz, antidiyabetik, antioksidan ve antibakteriyel aktivitelerinin araştırılması

Abstract

Alzheimer hastalığı (AD) özellikle yaşlı nüfusu yüksek olan gelişmiş ülkeler için başlıca bir sorundur. Asetilkolinesteraz (AChE) ve Bütirilkolinesteraz (BChE) inhibitörleri hastalığın tedavisi için umut verici bileşiklerdir. Bu çalışmada Lamiaceae familyasına ait Stachys megalodonta Hausskn. & Bornm. ex P.H.Davis subsp. megalodonta (SM) bitkisinin distile su ve etanol (EtOH) ekstraktlarının dana beyninden elde edilen AChE ve BChE enzimleriüzerindeki etkileri araştırılmıştır. Ekstraktların, ticari olarak temin edilen α-amilaz ve αglukosidaz enzimleri üzerindeki aktiviteleri çalışılmıştır. DPPH, ABTS, FRAP metodları ile bitkinin antioksidan aktivitesi çalışılmıştır. Ayrıca disk difüzyon yöntemi ve minimum inhibisyon konsantrasyonu yöntemi ile Staphylococcus aureus (ATCC 25923), E.coli(ATCC 11303), Pseudomonas aeruginosa (ATCC-9027) ve Enterobacter aerogenes (ATCC13048) bakterilerine karşı antibakteriyel aktivitesi belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarında; SM bitkisinin AChE ve BChE üzerinde inhibitör etki gösterdiği tespit edilmiştir. Bitkinin etanol ekstraktının AChE ve BChE enzimlerini sırasıyla 0,032±0,002 ve 0,042±0,008 IC50 değerleri ile güçlü bir şekilde inhibe ettiği kaydedilmiştir. Bitkinin etanlol ekstraktının α-amilaz ve αglukosidaz enzimlerini sırasıyla 2,119±0,005 ve 3,891±0,009 IC50 değerleri ile inhibe ettiği belirlenmiştir. DPPH ve ABTS deneylerinde etanol ekstraktının sırasıyla 1,501±0,12 ve 1,011±0,09 IC50 değerleri ile nispeten güçlü antioksidan aktiviteleri kaydedilmiştir. Bitkinin etanol ekstraktının çalışılan bakterilere karşı antibakteriyel etki gösterdiği, su ekstraktının ise E.coli bakterisine karşı herhangi bir etki göstermediği görülmüştür.

Alzheimer's disease (AD) is a major problem especially for developed countries with a high elderly population. Acetylcholinesterase (AChE) and Butyrylcholinesterase (BChE) inhibitors are promising compounds for the treatment of the disease. In this study, the effects of Stachys megalodonta Hausskn. & Bornm. ex P.H.Davis subsp. megalodonta (SM) plant's distilled water and ethanol (EtOH) extracts belonging to the Lamiaceae family on AChE and BChE enzymes were investigated. The effect of the extracts on commercially available α-amylase and αglucosidase enzymes were studied. The antioxidant activity of the plant was studied by DPPH, ABTS, FRAP methods. In addition, its antibacterial activity against Staphylococcus aureus(ATCC 25923), E.coli (ATCC 11303), Pseudomonas aeruginosa (ATCC-9027) and Enterobacter aerogenes (ATCC-13048) bacteria was determined by disk diffusion method and minium inhibition concentration method. In the results of the study; ıt has been determined that the SM plant has an inhibitory effect on AChE and BChE. It was noted that the ethanol extract of the plant strongly inhibited AChE and BChE enzymes with IC50 values of 0.032±0.002 and 0.042±0.008, respectively. The ethanol extract of the plant has been shown to inhibit α-amylase and α-glucosidase enzymes with IC50 values of 2.119±0.005 and 3.891±0.009, respectively. In DPPH and ABTS experiments, relatively strong antioxidant activities were recorded with IC50values of 1.501±0.12 and 1.011±0.09, respectively, of the ethanol extract. It was observed that the ethanol extract of the plant showed an antibacterial effect against the bacteria studied, while the water extract did not show any effect against the E.coli bacteria.