İlkokul öğrencilerine yönelik dijital vatandaşlık tutum ölçeği geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Bu araştırmanın amacı ilkokul öğrencilerinin dijital vatandaşlık tutumlarını belirlemeyeyönelik ölçek geliştirmektir. Araştırmada ilk olarak dijital vatandaşlık ile ilgili alanyazın taraması yapılarak kuramsal alt yapı oluşturulmuştur. Karma yöntem kullanılanaraştırmada ilkokul öğrencileriyle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılarak nitel verilertoplanmıştır. Nitel veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırmanın nicelboyutunda ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Ölçeğin kapsamgeçerliğini sağlamak amacıyla uzman görüşleri alınmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğinisağlamak için Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA)yapılmıştır. AFA için veriler Kütahya'da 3 ve 4.sınıflarda öğrenim gören 320öğrenciden toplanmıştır. AFA sonuçlarına göre 50 maddeden oluşan taslak ölçek 19maddeye indirgenmiştir. DFA için veriler Kütahya'da 3 ve 4.sınıflarda öğrenim gören500 öğrenciden toplanmıştır. DFA sonuçlarına göre ölçeğin güvenirlik kat sayısı 0,74olarak bulunmuştur. Bu sonuçlar Dijital Vatandaşlık Tutum Ölçeği'nin geçerli vegüvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir. İlkokul öğrencilerine uygulananDijital Vatandaşlık Tutum Ölçeği'nin sonuçlarına göre ilkokul öğrencilerinin dijitalvatandaşlığa yönelik tutumlarının ortalamanın üzerinde ve olumlu yönde olduğunaulaşılmıştır. Ayrıca ilkokul öğrencilerinin dijital vatandaşlığa yönelik tutumları,cinsiyet, yaş, sınıf düzeyi, kendine ait bilgisayar/telefon/tablet olma durumu, sürekliinternet bağlantısı olma durumu, anne meslek grubu ve baba meslek grubu değişkenleriaçısından da incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Dijital vatandaşlık, tutum, ilkokul öğrencileri

The purpose of this research is to develop a scale to determine the digital citizenshipattitudes of primary school students. In the research, first of all, a theoreticalbackground was created by scanning the literature on digital citizenship. In the researchduring which the mixed method was used, qualitative data were collected by conductingsemi-structured interviews with primary school students. Qualitative data were analyzedby content analysis method. Regarding the quantitative part of the study, validity andreliability studies of the scale were carried out. In order to ensure the content validity ofthe scale, experts' opinions were taken. Exploratory Factor Analysis (EFA) andConfirmatory Factor Analysis (CFA) were carried out to ensure the construct validity ofthe scale. Data for EFA were collected from 320 students studying in the 3rd and the 4thgrades in Kütahya. According to the results of EFA, the draft scale, consisting of 50items, was reduced to 19 items. The data for CFA were collected from 500 studentsstudying in the 3rd and the 4th grades in Kütahya. According to the CFA results, thereliability co-efficient of the scale was found to be 0,74. These results indicate that theDigital Citizenship Attitude Scale is a valid and reliable measurement tool. Accordingto the results of the Digital Citizenship Attitude Scale applied to primary schoolstudents, it has been found that primary school students' attitudes towards digitalcitizenship are above the average and in a positive direction. In addition, primary schoolstudents' attitudes towards digital citizenship were also examined in terms of gender,age, grade level, whether they had their own computer / phone / tablet or not, constantinternet connection, mother's occupational group and father's occupational groupvariables.Keywords: Digital citizenship, attitude, primary school students