Postmodernizm döneminde yenilikçilik anlayışı bağlamında yaratıcı stratejiler

Abstract

Bu tez çalışmasında daha çok ekonomi alanında etkin bir rol oynadığı görülen inovasyon (yenilikçilik) kavramının, postmodern döneme öncülük eden bir anlayışa dönüşmesi sonucunda sanat alanında nasıl bir etkisinin olduğu konu alınmıştır. Var olanı dönemin yeni sermayesine göre güncelleyen ve bütün bir sistem haline getiren bu dönüşüm, paralelinde sanat alanındaki yenilikçi yaklaşımları da ön plana çıkarmış, biçimsel kaygıların bir kenara bırakılarak yaratıcılığın merkeze alındığı metafor, temellük etme, postprodüksiyon, projeksiyon, materyal düşünme, banallik gibi stratejilerin gelişimini de beraberinde getirmiştir. Postmodern dönemin sorunları olarak bilinen cinsiyet, toplumsal cinsiyet, melezlik, ırkçılık, çok anlamlılık, göç, belirsizlik gibi sorunlar, sanatçılar tarafından geliştirilen yaratıcı stratejilerle sanat yapıtları üzerinden incelenmiş, sanatçılar inceledikleri ortak sorunlarla evrensel bir dile ulaşma olanağı bulmuşlardır. Bu sayede sanatçının sanat yapıtının temasını doğru aktarabilmek adına nesneyi, sanat medyumunu, teknik, yöntemi ve stratejilerini bir araca dönüştürdükleri yenilikçi bir sanat anlayışı gelişmiştir. Tez çalışmasında yenilikçilik bağlamında incelenen yaratıcı stratejilerin karakteristik özellikleri, belirlenen sanatçı ve sanat yapıtları üzerinden değerlendirmeye alınmış, yenilikçilik anlayışının sanat alanındaki karşılığının ne olduğu açığa çıkarılmaya çalışılmıştır.Bu doğrultuda her dönemde farklı bir karaktere sahip olan yenilikçilik anlayışında tez kapsamında modern dönem, geçiş dönemi ve postmodern dönem şeklinde bir ayrıştırma yapılarak, tezin odak noktası olan postmodern dönemdeki yenilikçilik anlayışının daha iyi anlaşılması için ilgili literatür taramaları yapılmıştır. Tezin bütününde hâkim olan betimsel araştırma modeli, özellikle yaratıcı stratejilerin açıklanmasında kullanılmış ve birden fazla sanatçı ve sanat yapıtları ile desteklenmiştir. Disiplinlerarasılığı temel alan altı adet yaratıcı stratejiyle sınırlandırılan tezde, sadece ekonomik alandaki gelişimiyle ön plana çıkan inovasyon (yenilikçilik) kavramı evrensel bir anlayışa dönüştürülmüş, postmodern döneme öncülük eden bu anlayışın sanat alanındaki karşılığı irdelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Postmodern Sanat, Yaratıcı Strateji, Yenilikçilik, Disiplinlerarasılık.

In this thesis study, it is discussed how the concept of innovation, which is seen to play an active role in the economy, influences the art, as a result of its transformation into an understanding that leads to the postmodern period. This transformation, which updates the substantial according to the fresh capital of the period and turns it into a whole system, has also brought innovative approaches in the art to the forefront and brought along the development of strategies such as metaphor, appropriation, post-production, projection, material thinking, unoriginality, in which creativity is centered while formal concerns are leaving aside. The problems such as gender, social gender, hybridity, racism, polysemy, migration, and uncertainty which are known as the problems of the postmodern period, were examined through the works of art with the creative strategies which were developed by the artists, and the artists had the opportunity to reach a universal language through the common issues they have examined. By this means, an innovative understanding of art has developed in which the artist transforms the object, art medium, technique, method and strategies into a tool in order to convey the theme of the work of art correctly. In the thesis study, the characteristics of the creative strategies which were examined within the context of innovativeness, were evaluated through the determined artists and the works of art, and it was tried to unveil what the equivalent of innovativeness understanding is in the field of art.Accordingly, within the context of the thesis, a sortation was achieved between the modern period, the transition period and the postmodern period in the concept of innovativeness, which has various characters in every period, and the relevant literature review was exercised in order to better understand the concept of the innovativeness in the postmodern period, which was the focal point of the thesis. The descriptive research model, which is prevailing in the thesis, was adopted particularly in the explanation of creative strategies and it was promoted by more than one artist and work of art. In the thesis, which was limited to six creative strategies based on the interdisciplinarity, the concept of innovativeness which comes into prominence only with its development in the economic field, was transformed into a universal understanding, and the equivalent of this understanding, which pioneered the postmodern period, in the field of art was scrutinized.