Üç tarz-ı kadın: 2. Meşrutiyet'te Osmanlı kadınının siyasi görünümü

Abstract

Osmanlı Devleti'nin modernleşmesiyle beraber toplum dinamiklerinde de önemli değişim ve dönüşümler gerçekleşmiştir. Bu hâdiselerle beraber en çok etkilenen kesim kadınlar olmuştur. Osmanlı kadınları, hem modernleşmenin nesnesi olarak telakki edilerek erkek egemen söylem tarafından biçimlendirilmeye çalışılmıştır, hem de yeni bir toplumsal özne olarak ortaya çıkmışlardır. Bu tezde öncelikle Tanzimat Devri ile beraber toplumda ve zihniyette kadın algısının değişimi ele alınmıştır. Ardından 2. Meşrutiyet ile beraber farklı tarzlarda ortaya çıkan üç önemli siyasi cereyanın (Batıcılık, Türkçülük, İslamcılık) Osmanlı kadınını ele alış tarzı, inşa ettikleri toplumsal ve siyasi söylemler ile beraber modernleşme hakkındaki epistemik krizleri de incelenmiştir. Hem modernleşme ile beraber erkek egemen dilin dönüşümü, hem de kadının toplumdaki yeri metin analizi halinde tetkik edilmiştir.

By the modernization of the Ottoman Empire, important changes and transformations took place in the dynamics of society. Along with these events, the most affected segment was women. Ottoman women were regarded as the object of modernization and tried to be shaped by the male-dominated discourse, and they emerged as a new social subject. In this thesis, the change in the perception of women in society and mentality with the Tanzimat Era is discussed firstly. Then, the approach of three important political movements (Westernism, Turkism, Islamism) that emerged in different styles with the 2nd Constitutional Era, the social and political discourses they built, as well as the epistemic crises about modernization were examined. Both the transformation of the male-dominated language with modernization and the place of women in society have been examined in text analysis.