Yozgat ili Yerköy ilçesi geleneksel müzik icralarının incelenmesi ve tasnifi

Abstract

Orta Anadolu, Türk Halk Müziğinin en önemli yörelerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Orta Anadolu'da iller özelinde birçok çalışma yapılmasına karşın, özgün müzik kültürü ile ayrı bir yere sahip olan Yozgat'ın Yerköy ilçesi ile ilgili hiç çalışma yapılmadığı görülmektedir. Bu amaçla gün yüzüne çıkmamış bu kültürün yaşatılması ve gelecek nesillere aktarımı temel hedeflerimizden biri haline gelmiştir. Çalışmamızda öncelikle Yozgat, devamında Yerköy ve Çiçekdağı ilçeleriyle ilgili genel bilgiler verilmiştir. Tezimizin şekillenmesinde önemli etkisi bulunan Yerköy ve Çiçekdağı ilçelerinin olağan dışı konumları vurgulanmış ve çevre illerden alınan abdallık geleneği temsilcilerinin ilçeye göçleri ve bu göçlerin yöredeki müzik kültürünün şekillenmesindeki etkileri üzerinde durulmuştur. Özellikle Neşet Ertaş ve Muharrem Ertaş gibi ustaların yaşamlarının bir dönemini Yerköy'de geçirmeleri, yörede kullanılan çalgılar konusunda bazı değişiklikleri beraberinde getirmiş ayrıca bu değişimler yaptığımız kişisel görüşmelerde de ortaya çıkmıştır.Orta Anadolu müzik kültürünün aktif etkileşim içerisinde olduğunu düşündüğümüzde Yerköy ilçesinde de bu etkileşim kendisini göstermektedir. Sosyal bilimler açısından değerlendirildiğinde siyasi sınırlardan çok, kültürel sınırların daha ön plana çıktığı konusu çalışmamızda kendisini göstermiştir.Son olarak tez konumuzla ilgili kişisel görüşmeler yapılmış, Yerköy ilçesinde tespit edilen türler sınıflandırılmış ve incelenmiştir. Alan araştırmamızda bir bozlak, üç kırık hava ve yedi halay havası derlenmiş ve notaya alınmıştır. Ayrıca bahsettiğimiz etkileşimlere rağmen Yerköy ilçesinin en özgün yaratılarının yöreye ait halaylar olduğu tespit edilmiştir.

Central Anatolia emerges as one of the most important regions of Turkish Folk Music. Although many studies have been carried out in the provinces of Central Anatolia, it is seen that no work has been done on the Yerkoy district of Yozgat, which has a distinct place with its original music culture. For this purpose, keeping this culture alive and transferring it to future generations has become one of our main goals.In our study, firstly, general information about Yozgat, then Yerköy and Çiçekdağı districts were given. The unusual positions of Yerköy and Çiçekdağı districts, which had an important effect on the shaping of our thesis, were emphasized and the migration of the representatives of the Abdal tradition from the surrounding provinces to the district and the effects of these migrations on the shaping of the music culture in the region were emphasized. Especially the fact that masters such as Neset Ertas and Muharrem Ertas spent a period of their lives in Yerköy brought some changes in the instruments used in the region, and these changes were also revealed in our interviews. When we consider that the Central Anatolian music culture is in active interaction, this interaction manifests itself also in the Yerkoy district. When evaluated in terms of social sciences, the issue that cultural boundaries are more prominent than political boundaries has shown itself in our study. Finally, personal interviews were made regarding our thesis topic, and the species identified in Yerkoy district were classified and examined. In our field research, 1 bozlak, 2 kirik hava, and 7 halay forms were compiled and noted. Besides, despite the interactions mentioned above, it has been determined that the most original creations of Yerkoy district are the local halay.