Roma Dönemi deniz ticaretinde kargo problemleri

Abstract

Bu çalışma Roma İmparatorluk Dönemi'nde deniz ticaretinde kargo problemlerini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Roma İmparatorluğu'nun Akdeniz içerisindeki konumu ve Akdeniz'in Roma İmparatorluğu için önemi oldukça büyüktür. Dünya denizleri içerisindeki en büyük iç deniz olan Akdeniz coğrafyası ve iklimi dolayısıyla eşi olmayan bir denizdir. Bu durum Roma İmparatorluğu'nun deniz ticareti ve organizasyonunu oluşturmasını doğrudan ve olumlu olarak etkilemiştir. Bu sebeple Roma İmparatorluğu bütün fetihlerini Akdeniz çevresini ele geçirmek üzerine yoğunlaştırmış ve Akdeniz'e Mare Nostrum yani `Bizim Deniz` demiştir.Bütün Akdeniz için geçerli olan özellikle saat yönünün tersine ilerleyen akıntılar ve rüzgarlar, Antik Dönem ticaretinde kullanılan yelkenli gemiler için önemli bir enerji kaynağı olmuştur. İnsanların belirli nehir, göl veya deniz gibi su kütleleri üzerindeki hareketleri ile başlayan denizcilik veya gemicilik faaliyetleri Arkaik Dönemden günümüze kadar sürekli gelişerek devam etmiştir. Bu gelişme ise özellikle Antik Dönem için yük kapasitesinin ve bu duruma bağlı olarak boyutların gelişmesi şeklinde seyretmiştir. Antik Dönem denizciliği özellikle Roma İmparatorluk Dönemi ile zirve noktasına ulaşmıştır. Her ne kadar gemi yük kapasitelerinin azaldığı gibi düşünceler olsa dahi Akdeniz Roma Döneminde ticari faaliyetler ve dolayısıyla ticaret gemileriyle dolup taşan bir deniz olmuştur. Roma Dönemi batıklarındaki düşük kapasite durumu ise artan gemi sayısı ile rahatlıkla açıklanmaktadır.Roma İmparatorluğu'nun ticareti denetleyebilmek adına standartlaştırdığı ambalaj ürünleri ise günümüzde tartışmalı konulardandır. Özellikle modern araştırmacıların hububat, şarap ve zeytinyağı gibi gıda ürünlerinin öz kütle ağırlıklarını hesap etmeden amphora gibi ambalaj ürünleri içerisinde taşındığı düşünülmesi oldukça yanlıştır. Bu sebeple amphoraların taşıdığı ürünlere ve kendi ağırlıkları dahilinde toplam ağırlık ve dolayısıyla geminin içerisindeki ağırlığı değişiklik göstermektedir. Aynı şekilde ağaç, taş-mermer blok, metal vb. hammaddelerin nakliyesinde birçok sorun teşkil etmektedir. Ticaret gemilerinin kapasitelerinin hesaplanması gibi durumlarda bu etkiler göz önünde tutulmalıdır.

This study has been done to provide solutions for maritime trade problems during the Imperial Roman period. The position of the Roman Empire in the Mediterranean Sea, like the Mediterranean itself to the Roman empire, is notably important. The largest inland sea among the world's seas, the Mediterranean, is considered rather unique due to its geography and climate. Thereby this situation directly and favorably affected the creation of marine trading and organization by the Roman Empire. Thus, by calling the Mediterranean `Mare Nostrum` meaning `Our Sea`, the Empire had concentrated all its conquests on seizing the Mediterranean region.The Mediterranean, with its counterclockwise currents and winds that are prevalent overall, provided a significant energy source for the sailing ships during the trading in the Ancient period. Starting with the movements of people on certain water bodies such as rivers, lakes, or sea, the maritime or seafaring activities, have continued to develop from the Archaic Period until today. This development, especially for the Antiquity, had progressed in the form of development of the load capacity, circumstantially the dimensions. Ancient seafaring reached its peak in particularly during the Roman Empire Period. Although there are considerations that the shipload capacities might have decreased, the Mediterranean was overwhelmed by the trade ships due to commercial activities. The low-capacity situation in the Roman Period shipwrecks can conveniently be explained by the increased number of ships.The standardized packaged products by the Roman Empire to control trade are among the controversial issues today. Particularly the assumptions of the modern researchers about transporting food products, for instance grains, wine, and olive oil in packaging products such as amphora, are rather incorrect without calculating their self-mass weight. Thus, the total weight of the amphoras and the products they carry within, thereby the weight in the ship varies. Likewise, it presents many problems in the transportation of raw materials such as wood, stone-marble block, metal etc. These effects should be considered in the case of calculating the capacity of merchant ships.