Sosyal medya kullanım davranışları ile yalnızlık olgusu arasındaki ilişki üzerine bir araştırma

Abstract

Günümüzde yeni iletişim teknolojilerinin, internetin ve sosyal medyanın kullanımının yaygınlaşması ile insanların bankacılık işlemlerini, iletişimlerini, alışverişlerini, doktor randevularını ve daha birçok günlük ihtiyaçlarını bu ağlar aracılığıyla gerçekleştiriyor olması, araştırmamızı bu yöne çevirmemize neden olmuştur. İnsanların sosyal paylaşım ağlarını kullanarak; düşüncelerini, fotoğraflarını, videolarını paylaşıp, diğer kullanıcılarla iletişim kurmaları ve bu durumun gün geçtikçe yaygınlaşması, sosyal medya uygulamaları aracılığıyla tanışan ve görüşen insanların artması, bu uygulamalar üzerinden etkileşime geçmeleri, yalnızlık hislerini gidermeleri, bir araç olarak sosyal medyanın hayatımıza ne kadar yer ettiğini ve önemli olduğunu bize göstermektedir.Bu çalışmada sosyal medya kullanım davranışları ve motivasyonlarının yalnızlıkla olan ilişkisi incelenmiştir. Çeşitli değişkenler kullanılarak bu ilişkinin alt boyutları da araştırmada kapsamlı bir şekilde değerlendirilmiştir. Araştırmada ölçekler sosyal medya uygulamaları üzerinden 18-55 yaş aralığında bulunan ve sosyal medya kullanan 416(248 kadın, 168 erkek) kişiye uygulanmıştır. Araştırmada, Sosyodemografik Ölçek, N.Gizem Koçak tarafından 2012 yılında hazırlanan `Sosyal Medya Kullanım Ölçeği` ve bireylerin yalnızlık hissini ölçmek için DiTommaso, Brannen ve Best (2004) in geliştirdiğive A. Çeçen (2007) tarafından Türkçe'ye uyarlaması gerçekleştirilen `Sosyal ve Duygusal Yalnızlık Ölçeği` kullanılmıştır. Dört bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde, yeni medya, sosyal medyaya genel bakış, tarihçesi, özellikleri, sosyal medya uygulamaları açıklanmıştır. İkinci bölümde, kullanımlar ve doyumlar kuramı, tarihçesi, işlevleri, aktif izleyici ve doyumlar ile ilgili kavramlar ve boyutlar açıklanmaktadır. Araştırmanın üçüncü bölümünde, yalnızlık kavramı, tanımlamaları, yalnızlığın türleri, yalnızlıkla ilgili değişkenler, sosyal medya ve yalnızlık ilişkisi ve yalnızlıkla ilgili yapılan çalışmalara yer verilmiştir. Dördüncü bölümde elde edilen verilerin değerlendirilmesi yapılmış ve tablolarla sunulmuştur. Akabinde sonuç ve öneriler kısmı bulunmaktadır.Araştırmanın sonucunda, yalnızlık olgusunu açıklamada kullanılan alt boyutlar üzerinde sosyal medyanın etkisini ölçebilmek amacıyla çoklu regresyon analizi uygulamıştır. Elde edilen veriler değerlendirildiğinde sosyal medya kullanımının yalnızlığa etkisi % 6 oranında kalmıştır. Veriler neticesinde, sosyal medya kullanımının alt boyutları ile yalnızlık alt boyutları arasında ilişkilendirilebilen sonuçlara ulaşılmıştır. Fakat beklediğimiz şekilde çok yüksek anlamlı bir değer çıkmadığı gözlemlenmiştir. Yalnızlık olgusuna yönelik modeller incelendiğinde sosyal medya parametrelerinin (davranışlar, motivasyon, kullanım süresi vb.) yalnızlık olgusu alt boyutlarını açıklamada yetersiz kalmaları dikkat çekici bir bulgudur. Regresyon modellerinin yalnızlık boyutlarını açıklama gücü %6 civarında kalmış, duygusal yalnızlığı açıklayacak regresyon modeli ise oluşturulamamıştır. Sosyal medyada gerçekleştirilen eylemler ve yalnızlık olgusu arasındaki ilişkiyi inceleğimizde, kendi çektiği video'ları paylaşma, fotoğraflara bakma, kendi fotoğraflarını paylaşma, kendi ürettiği müziği paylaşma sıklığı, bireyin yazı/görüşlerini paylaşma eylemleriyle yalnızlık alt boyutları arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Sosyal medya kullanım motivasyonlarından gündemi takip etme, kendini gerçekleştirme alt motivasyonları öne çıkmaktadır. Sosyal medyanın etkisinden çok literatürde belirtildiği gibi bireyin yalnız hissetmesine neden olan pek çok etken söz konusudur. Bunlardan bazılarını bireyselliğin artması, çarpık kentleşme, rezidans kültürünün artması, ağır ve yoğun çalışma şartlarının olması, ekonomik nedenler, aile yapısının değişmesi vb. olarak özetlememiz mümkündür. Sosyal medya kullanımının yalnızlığa etkisini değerlendirdiğimizde bu etkenlerin yanında çok daha az bir etkisi olduğu tespit edilmiştir.

Today, with the widespread use of new communication technologies, the internet and social media, people's banking transactions, communications, shopping, doctor's appointments and many other daily needs through these networks have caused us to turn our research in this direction. By using people's social networks; sharing their thoughts, photos, videos and communicating with other users and this situation becoming widespread day by day, the increase of people who meet and meet through social media applications, to interact with these applications, to eliminate their feelings of loneliness, how much social media is in our lives as a tool and important It shows us that.In this study, the relationship between social media usage behaviors and motivations with loneliness was examined. Using various variables, the sub-dimensions of this relationship were also extensively evaluated. In the study, scales were applied to 416 (248 female, 168 male) people between the ages of 18-55 and using social media through social media applications. In the study, the Sociodemographic Scale, `the Social Media Use Scale` prepared by N. Gizem Koçak in 2012 and the `Social and Emotional Loneliness Scale` developed by DiTommaso, Brannen and Best (2004) and adapted into Turkish by A. Çeçen (2007) to measure the sense of loneliness of individuals was used.In the first part of the study, which consists of four parts, new media, an overview of social media, its history, features, and social media applications are explained. In the second chapter, the theory of uses and gratifications, its history, functions, concepts and dimensions related to active audience and satisfaction are explained. In the third part of the study, the concept of loneliness, its definitions, types of loneliness, variables related to loneliness, the relationship between social media and loneliness, and studies on loneliness are included. In the fourth section, the data obtained were evaluated and presented in tables. After that, there is a part of the results and recommendations.At the end of the study, multiple regression analysis was applied in order to measure the effect of social media on the sub-dimensions used to explain loneliness. When the data obtained was evaluated, the effect of social media use on loneliness remained at 6%. As a result of the data, results that can be associated between sub-dimensions of social media use and loneliness sub-dimensions have been reached. However, it was observed that there was not a very high meaningful value as we expected. When examining the models for loneliness, it is a striking finding that social media parameters (behaviors, motivation, duration of use, etc.) are insufficient in explaining the sub-dimensions of loneliness. The ability of regression models to explain the dimensions of loneliness remained around 6%, while a regression model to explain emotional loneliness could not be created. When we examine the relationship between the actions performed on social media and the phenomenon of loneliness, significant relationships were determined between the frequency of sharing videos, looking at photos, sharing their own photos, sharing their own music, sharing the individual's articles / views and loneliness sub-dimensions. From the motivations for using social media, the sub-motivations for following the agenda and self-realization stand out. As stated in the literature, there are many factors that cause a person to feel alone, rather than the impact of social media. Some of these are the increase of individuality, unplanned urbanization, the increase of residence culture, heavy and intense working conditions, economic reasons, change in family structure, etc. It is possible to summarize as. When we evaluate the effect of social media use on loneliness, it is found that it has a much less effect besides these factors.