Cumhuriyet Döneminde İzmir'de atlı sporlar (1923-1963)

Abstract

Osmanlı Devleti'nin en kozmopolit kentlerinden biri olan İzmir, bu özelliğinikanıtlar nitelikte birçok spor faaliyetine öncülük etmiştir. Bu sporlar arasında atyarışları, modern anlamda ilk kez İzmir'de yaşayan Levanten aileler tarafındandüzenlenmiştir. Binicilik sporu ise Türk kültüründe her zaman var olmasına rağmentoplum içinde yayılması ve modernleşmesi XX. yüzyılın başlarında olmuştur.XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren çeşitli düzenlemelerden geçerektoplumun eğlence kültürü öğelerinden biri haline gelen at yarışları, Cumhuriyetdönemine gelindiğinde ise Hususi İdare, Yüksek Yarış ve Islah Encümeni ve TürkiyeJokey Kulübü gibi farklı kurum ve organizasyonlar tarafından düzenlenmiştir.Cumhuriyet döneminde binicilik, ilk olarak mevcut hükümetin direktifleriyleçalışmalarını yürütmüş, daha sonra kurulan Atlı Spor Kulüpleri ile halk arasındayaygınlaşması sağlanmıştır. Buna bağlı olarak, İzmir Atlı Spor Kulübü de 1935 yılındakurulmuştur. İzmir Atlı Spor Kulübü, bazı dönemlerde faaliyetleri türlü sebeplerdenötürü kesintiye uğrasa da günümüzde de varlığını devam ettirmektedir.Atlı sporların en önemli gerekliliklerinden biri de at yetiştiriciliğidir. Devleteliyle yapılan yetiştiricilikten farklı olarak İzmir'de Evliyazade, Kapanizade, Giraud,Koyuncuoğlu ve Enhoş aileleri yarış atı yetiştiriciliği ile yakından ilgilenmişler, pek çokünlü yarış atının yarışlara kazandırılmasına büyük katkıda bulunmuşlardır.Bu çalışmanın amacı, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e atlı sporların İzmir'degösterdiği gelişimi incelemektir. Buna göre, atlı sporların yapıldığı mekanlar İzmir şehriözelinde incelenecek ve 1923-1963 yılları arasında atlı sporların İzmir'de hangiaşamalardan geçtiği üzerinde durulacaktır. Ayrıca toplumun sosyal ve ekonomikyapısında önemli bir yere sahip olan bu sporların, İzmir şehrine sunduğu katkılartarihsel bakış açısıyla değerlendirilecektir.

Izmir, one of the most cosmopolitan cities of the Ottoman Empire, has pioneeredmany sports activities that prove this feature over time. Among these sports, horse raceswere organized for the first time in the modern sense by Levantine families living inIzmir. Although equestrian sport has always existed in Turkish culture, its spread andmodernization in society took place at the beginning of the 20th century.Horse races, which became one of the entertainment culture elements of thesociety by going through various regulations since the second half of the 19th century,were organized by different institutions and organizations such as the SpecialAdministration, High Racing and Improvement Committee and the Jockey Club ofTurkey in the Republican period. In the Republican era, equestrian first carried out itsactivities with the directives of the current government, and then it became widespreadamong the people with the Equestrian Sports Clubs established. Accordingly, ĠzmirEquestrian Sports Club was established in 1935. Although the activities of ĠzmirEquestrian Sports Club are interrupted due to various reasons in some periods, itcontinues its existence today.One of the most important requirements of equestrian sports is horse breeding.Unlike the state-sponsored breeding, Evliyazade, Kapanizade, Giraud, Koyuncuoğluand Enhoş families in İzmir were closely interested in racehorse breeding andcontributed greatly to bringing many famous racehorses to the races.The aim of this study is to examine the development of equestrian sports inIzmir from the Ottoman Empire to the Republic. Accordingly, the venues whereequestrian sports are held will be examined in the city of Ġzmir and the stages ofequestrian sports in İzmir between the years 1923-1963 will be emphasized. In addition,the contributions of these sports, which have an important place in the social andeconomic structure of the society, to the city of Izmir will be evaluated from a historicalperspective.