Çevre sorunlarının çözümünde sürdürülebilir kalkınma paradigması: Yeşil kapitalizm eleştirisi

Abstract

İnsan ve doğa arasındaki ilişki insanlık tarihi kadar eskidir. Bu karşılıklı ilişki, zaman içerisinde insanın doğaya hakim olmak istemesi ve onu yönlendirmesiyle değişmiştir. Bu bağlamda 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren ekonomik yapının ve insan faaliyetlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkan çevre sorunları, uluslararası endişe konusu olarak gündeme gelmiştir. Sürdürülebilirlik ve kalkınma kavramlarının entegre edilmesi yolu ile çözümlenmeye çalışılan bu sorunlar zinciri, dünyamızı ciddi boyutlarda tehdit ederek ekolojik dengenin bozulmasına neden olmuştur. Sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle başlayan çözüm arayışları çevresel zararları azaltmak bir yana her geçen gün daha da arttırmaktadır. Sürdürülebilir kalkınma ile hedeflenen amacın çevre odaklı olmaktan uzak olduğu aşikardır. Ekonomik yapıyı kontrol altında tutmayı hedefleyen kapitalist sistem, ekonomik sürdürülebilirliğe ulaşabilmek için çevresel sürdürülebilirliği sağlamayı öngörmektedir. 1960'lı yıllardan itibaren uluslararası platformda ele alınmaya başlanan çevre sorunları ve bu sorunlara getirilen çözüm önerilerinin başarısızlık ile sonuçlanması, kapitalist sistemin yaşamış olduğu krizlerle harmanlanıp yeni bir furya haline dönüşen `yeşillenme` hareketinin temellerini atmıştır. Çalışmada, çevre sorunlarının çözümü için ortaya atılan sürdürülebilir kalkınma bağlamında benimsenen yeşil kapitalizmin, çevrenin sürdürülebilirliğini değil kapitalizmin sürdürülebilirliğini sağladığı tartışılmaktadır. Yapılan literatür taramaları, doküman incelemeleri ve mevcut çevre sorunlarına veriler değerlendirilerek sonuçlara ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Çevre Sorunları, Sürdürülebilir Kalkınma, Yeşil Yeni Düzen, Yeşil Kapitalizm, Yeşillenme

The relationship between man and nature is as old as human history. This reciprocal relationship has changed over time as the human wants to dominate nature and guides it. In this context, environmental problems that emerged as a result of economic structure and human activities since the second half of the 20th century have come to the fore as an international concern. This chain of problems, which are tried to be solved by integrating the concepts of sustainability and development, threatened our world seriously and caused the ecological balance to deteriorate. The search for solutions, which started with sustainable development goals, is increasing day by day, far from reducing environmental damage. It is obvious that the aim aimed with sustainable development is far from being environmentally oriented. The capitalist system, which aims to keep the economic structure under control, foresees to ensure environmental sustainability in order to achieve economic sustainability.The environmental problems, which started to be addressed on the international platform since the 1960s, and the failure of the solutions to these problems, laid the foundations of the `greening` movement, which was blended with the crises of the capitalist system and turned into a new rush. In the study, it is argued that green capitalism, adopted in the context of sustainable development put forward for the solution of environmental problems, provides the sustainability of capitalism, not the sustainability of the environment. The results have been reached by evaluating the literature reviews, document reviews and evaluating the current environmental problems.Keywords: Environmental Problems, Sustainable Development, Green New Order, Green Capitalism, Greening