Turizmin ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye üzerine ampirik bir çalışma

Abstract

Turizmin ekonomik büyümeye katkı sağlayıp-sağlamadığı, etkin ulusalpolitikaların geliştirilmesi adına, cevaplanması son derece önemli bir makro iktisadisorudur. Özellikle Türkiye gibi emek yoğun bir yapıya ve kronik cari açığa sahip birülke için bu sorunun cevaplanması çok daha kıymetlidir. Buradan hareketlegerçekleştirilen bu çalışmanın amacı; Türkiye'de 1996-2017 yılları arasında turizmedayalı ekonomik büyüme hipotezinin geçerliliğini sınamaktır. Uluslararası turist sayısı,sabit sermaye oluşumu, kurumsal kalite indeksi ve yabancı doğrudan yatırımlarbağımsız değişkenler olarak kullanılırken, kişi başına GSYH ise bağımlı değişkenolarak kullanılmıştır. İçselliğe karşı dirençli ARDL sınır testi ile elde edilen bulgularşöyledir: i) Turizm faaliyetlerindeki ve sabit sermaye oluşumundaki artış ekonomikbüyümeyi pozitif etkilemektedir. ii) Kurumsal kalitedeki iyileşmeler ekonomikbüyümeyi olumsuz etkilemektedir. iii) Doğrudan yabancı yatırımların ekonomikbüyüme üzerindeki etkisi istatistiki olarak anlamlı değildir. Bu nedenle Türkiye'depolitika yapıcılar turizmi ve sabit sermaye oluşumunu arttırmaya ve kurumsal kaliteninekonomik büyüme üzerindeki azaltıcı etkisini ortadan kaldırmaya yönelik politikalartasarlamalıdır.Anahtar Kelimeler: Ekonomik Büyüme, Turizm, Kurumsal Kalite

Whether tourism contributes to economic growth is a critical macroeconomicquestion to be answered in order to develop effective national policies. Answering thisquestion, especially for Turkey, which has a labor-intensive structure and a chroniccurrent account deficit, is much more valuable. From this point of view, this study aimsto test the validity of the tourism-led growth hypothesis between 1996-2017 in Turkey.While the number of international tourists, fixed capital formation, institutional qualityindex, and foreign direct investments were used as independent variables, GDP percapita was used as a dependent variable in the study. The findings obtained with ARDLbound test, which robust against endogeneity as follows: i) The increase in tourismactivities and fixed capital formation positively affects economic growth. ii)Improvements in institutional quality negatively affect economic growth. iii) The effectof foreign direct investments on economic growth is not statistically significant.Therefore, policymakers in Turkey should design policies to increase tourism and fixedcapital formation and eliminate the reducing effect of institutional quality on economicgrowth.Keywords: Economic Growth, Tourism, Institutional Quality