Cengiz Dağcı'nın Korkunç Yıllar ve Yurdunu Kaybeden Adam romanlarında söz varlığı

Abstract

Bu çalışmada Kırım edebiyatının önemli yazarlarından Cengiz Dağcı'nın Türkiye Türkçesine çevirdiği ve düzenlemesi Ziya Osman Saba tarafından yapılan Korkunç Yıllar ve Yurdunu Kaybeden Adam romanlarındaki söz varlığının ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Yazar romanlarında dönemin dilini realist bir üslupla aktarmıştır. Yazarın geleneksel üsluplardan yararlanarak dilini farklı şekillerde kullanması Türk edebiyatının roman anlayışına farklı bir üslup kazandırmıştır. Bu sebeple Cengiz Dağcı'nın romanları tercih edilmiştir. Yalnızca Kırım'da değil Türk dünyasında da kullandığı dille kendini ön plana çıkaran Cengiz Dağcı'nın eserinden hareketle romanlarındaki söz varlığı unsurları detaylı bir şekilde incelenip değerlendirilmiştir.Çalışma Cengiz Dağcı'nın hayatı, eserleri ve edebî kişiliği, söz varlığı, romanların söz varlığı incelemesi kavramsal tasnif ve sonuç bölümünden oluşmaktadır.İlk bölümünde yazarın hayatı, eserleri ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilmiştir. İkincibölümde söz varlığı ve söz varlığının içerdiği ögeler (temel söz varlığı, yabancı sözcükler, deyimler, atasözleri, kalıp sözler ve ikilemeler) hakkında detaylı bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde romanlardaki söz varlığı unsurları tespit edilerek, bu unsurlardan deyimler, ikilemeler, kalıp sözler, atasözleri romandan örnek cümlelerle ve geçtiği satırlar sayfa numaraları ile birlikte verilmiştir. Dördüncü bölümde romanlarda bulunan adlandırmalar 27 başlık altında sınıflandırılmıştır. Beşinci bölümde Korkunç Yıllar ve Yurdunu Kaybeden Adam romanlarının analizi yapılmıştır. Romanlardaki en sık tekrar edilen sözcükler, sözcük türleri, yabancı kelimelerin kullanım sıklığı ve kişi zamirleri tablolaştırılarak gösterilmiştir. Sonuç bölümünde tezden elde edilen veriler maddeler hâlinde sıralanmıştır. Kaynakça bölümünde ise çalışmamıza yardımcı olan kaynaklar sıralanmıştır.Anahtar Kelimeler: Cengiz Dağcı, Korkunç Yıllar, Yurdunu Kaybeden Adam, Söz Varlığı, Roman

In this study, it is aimed to reveal the vocabulary in the works of Cengiz Dağcı, one of the important writers of Crimean literature, in the novels Korkunç Yıllar and Yurdunu Kaybeden Adam translated into Turkey Turkish and edited by Ziya Osman Saba. The author conveyed the language of the period in his novels in a realistic style. The author's use of his language in different ways by making use of traditional styles caused Turkish literature to bring a different style to the understanding of novel. For this reason, Cengiz Dağcı's novels were preferred.. Based on the work of Cengiz Dağcı, who brought himself to the forefront with the language he used not only in Crimea but also in the Turkish world, the elements of vocabulary in his novels were examined and evaluated in detail.The study consists of Cengiz Dağcı's life, works and literary personality, vocabulary, vocabulary analysis of novels, conceptual classification and conclusion. In the first part, information is given about the life, works and literary personality of the author. In the second part, detailed information is given about vocabulary and itselements (basic vocabulary, foreign words, idioms, proverbs, phrases, and reduplications). In the third chapter, the vocabulary elements in the novels are determined; idioms, reduplications, phrases, proverbs from these elements are given with sample sentences from the novel and the lines in which they are mentioned together with page numbers. In the fifth chapter, the denominations in the novels are classified under 27 titles. In the sixth chapter, an analysis of the novels Korkunç Yıllar and Yurdunu Kaybeden Adam is made. The most frequently repeated words, word types, frequency of use of foreign words, and personal pronouns in the novels are shown by tabulating. In the conclusion part, the data obtained from the thesis are listed as items. In the bibliography section, the sources that help us study are listed.Keywords: Cengiz Dağcı, Korkunç Yıllar, Yurdunu Kaybeden Adam, Vocabulary, Novel