Krymsk 5 ve piku 1 anacı üzerine aşılı 0900 ziraat ve regina kiraz çeşitlerinin performansı üzerine budama sistemlerinin etkisi

Abstract

Bu araştırmada, 0900 Ziraat ve Regina kiraz çeşitlerinin fenolojik, morfolojik ve pomolojik özellikleri üzerine budama sistemi [KGB (Kym Green Bush), UFO (Upright Fruiting Offshoots) ve SSA (Super Slender Axe)] ve anacın (Krymsk 5 ve Piku 1) etkisi incelenmiştir. Araştırma Sivas-Suşehri ekolojik koşullarında, 2018-2020 yılları arasında yürütülmüştür. Fenolojik özellikler bakımından, anaç ve budama sistemleri arasında belirgin farklılıklar gözlemlenmemiştir. Budama sistemlerine ait genel ortalamalar incelendiğinde, 0 900 Ziraat çeşidinde ağaç boyu, L* (2019 için), asitlik ve toplam fenol bakımından SSA yöntemi; Regina çeşidinde sürgün boyu ve sürgün çapı bakımından KGB yöntemi öne çıkmıştır. Araştırmada 2019 yılında meyve boyu meyve sertliği, antosiyanin ve antioksidan kapasitesi bakımından diğer yöntemlere göre UFO sisteminden daha yüksek değerler elde edilmiştir. Anaç genel ortalamaları değerlendirildiğinde Krymsk 5 anacı üzerine aşılı Regina çeşidinde ağaç ve sürgün boyu, kalem gövde kesit alanı, taç hacmi, meyve sertliği öne çıkarken 0900 Ziraat çeşidinde asitlik ve antosiyanin içeriği öne çıkmış ve bu özellikler bakımından Piku 1 anacı üzerine aşılı olanlara oranla önemli derecede daha yüksek değerlersaptanmıştır. Halbuki Piku 1 anacı üzerine Regina çeşidinde meyve eni, suda çözünür kuru madde ve toplam fenol daha yüksek saptanmıştır. Anaç x çeşit interaksiyonu önemli bulunmuştur. Budama sistemlerine ait ortalamalar incelendiğinde, genel olarak SSA sisteminde ağaç boyu değerlerinin KGB sistemine kıyasla; KGB sisteminde isesürgün boyu ve sürgün çapı değerlerinin SSA sistemine kıyasla daha yüksek olduğu görülmüştür. 2018 yılında, Krymsk 5 üzerine aşılı kirazlarda UFO sisteminde meyve boyu SSA sistemine kıyasla; SSA sisteminde ise L* değeri UFO sistemine kıyasla; Aynı zamanda 2019'da Piku 1 anacı üzerine aşılı kirazlarda UFO sisteminde yetiştirilen kirazların sertliği SSA sistemindekilere kıyasla daha yüksek ölçülmüştür. 2020 yılında, SSA sistemine göre budanan kirazların suda çözünebilir kuru madde, asitlik, toplam fenol, antosiyanin ve antioksidan kapasitesi, UFO sistemine göre budananlara kıyasla önemli derecede daha yüksek bulunmuştur.Anaç ortalamaları karşılaştırıldığında, denemenin ilk yılında KGB budama sisteminde Krymsk 5 anacı üzerine aşılı 0900 Ziraat kirazların ağaç boyu, sürgün boyu ve kalem gövde kesit alanı, Piku 1 anacı üzerine aşılı olanlara kıyasla önemli derecede daha yüksek saptanmıştır. Aksine Piku 1 anacı üzerine aşılanmış ve SSA sisteminde budanmış 0900 Ziraat çeşidinin, meyve ağırlığı, eni, boyu, sertlik, SÇKM, asitlik, toplam fenol ve antioksidan kapasitesinin UFO sisteminde budananlara kıyasla önemli derecede daha yüksek ölçülmüştür. Sonuç olarak anaç ve budama sisteminin ağacın morfolojiközellikleri ile kalite özellikleri üzerine etki edebileceği ortaya çıkarılmıştır.

In this study, the effects of pruning [KGB (Kym Green Bush), UFO (Upright Fruiting Offshoots) and SSA (Super Slender Axe)] and rootstock (Krymsk 5 and Piku 1) on phenological, morphological, pomological features of 0900 Ziraat and Regina cherry are evaluated. The research was carried out in the ecological conditions ofSivas-Suşehri between 2018-2020. In terms of phenological characteristics, no significant differences were observed between rootstock and pruning systems. When the general averages of pruning systems were checked, higher values than SSA system were obtained in terms of tree height, L* (for 2009), acidity, total phenolics (0900Ziraat); higher values than KGB system were obtained in terms of shoot length and size (for Regina); higher values than UFO system were obtained in terms of fruit length (in 2019), firmness, anthocyanin and antioxidant capacity (2019). When the general averages of rootstock were checked, tree height and shoot length, trunk cross-sectionarea, canopy volume (Regina), firmness (in 2020), acidity (0900 Ziraat), and anthocyanin (in 2019) of sweet cherry grafted on Krymsk 5 rootstock, it was seen that these values were significantly higher than the grafted trees on Piku 1 rootstock. However, fruit width (in 2019), soluble solids content (SSC) (in Regina), and total phenolics (in 2019) of the grafted cherries on Piku 1 rootstock were evaluated higher. When the averages of pruning systems were examined, the tree height values in the SSA system compared to the KGB system were generally found to be higher than the SSA system. In the KGB system, shoot length and shoot size values were seen to be higher than the SSA system. In 2018, fruit size of sweet cherry grafted on Krymsk 5 in UFO system was higher when it was compared to SSA system; in the SSA system, the L * value compared to the UFO system was higher; Firmness of sweet cherrygrown in the UFO system (grafted on Piku 1 in 2019) was higher than the ones in SSA system. In 2020, SSC, acidity, total phenolics, anthocyanin and antioxidant capacity of pruned sweet cherries according to SSA system were found to be significantly higher than the pruned cherries compared to the UFO system. When the rootstock averages were compared, tree height, shoot length and trunk cross-section area of 0900 Ziraat cherries which were grafted on Krymsk 5 rootstock in the KGB pruning system in the first year of the experiment were seen to be significantly higher when they were compared to the ones which were grafted on Piku 1 rootstock. On the contrary, fruitweight, width, height, firmness, SSC, acidity, total phenolics, and antioxidant capacity of 0900 Ziraat which was grafted on Piku 1 rootstock and pruned in SSA system were found to be significantly higher than the ones which were grafted in UFO system. As a result, it has been found that rootstock and pruning system can affect themorphological traits of the tree and fruit quality characteristics.