Törenin ekonomi politiği

Abstract

Orta Asya göçerleri göçer üretim tarzı altında örgütlenirler. Hareketli üretim araçları üzerinde sürü formunda hakimiyet kurmuş olan toplumsal formasyonlarda, üretim aracının özgün doğası ve sürü formunun belirleyici etkileri göçer üretim tarzı adını verdiğimiz yapısal formasyona vücut verir. Göçer üretim tarzında sürüler üzerinde aile hakimiyeti, otlak ve su kaynakları üzerinde ise kolektif hakimiyet söz konusudur. Üretim tarzının iktisadi belirleyenleri Orta Asya göçerlerini askeri bir formda örgütlenmeye zorladığı ve iç sömürü üretim tarzının yapısal koşullarınca engellediği için göçer üretim tarzı dairesindeki toplumsal formasyonlarda sınıflaşma, ön sınıf aşamasında kesilmektedir. Sürü formu ve otlak-su kaynaklarının paylaşım sorunu göçer üretim tarzı dairesinde yaşayan toplulukları soy bağına dayanan örgütlenmeler kurmaya zorlar. Söz konusu örgütlenmeler aileleri obalara, obaları uruklara, urukları boylara ve tüm bu sayılan unsurları boylar arası iş birliği örgütlenmesi adını verdiğimiz yapısal formasyona bağlar. Göçer üretim tarzında siyasal örgütlenmenin temel katmanı olan boylar arası iş birliği düzeni hareketli ve göreli olarak özerk üretici birimler arasındaki paylaşım sorunlarını çözmek ve üretici birimleri dış sömürü, savunma ve ticaret alanlarında bir araya getirmek işlevini üstlenir. Göçer üretim tarzı dairesindeki toplumsal formasyonlarda iç sömürü ilişkileri gelişmediği, toplum savaşçılık etrafında örgütlendiği ve bu bağlamda da sınıf egemenliği tebarüz etmediği için normatif pratikler hukuk biçimini edinmezler. Göçer üretim tarzının ön-sınıf yapısı bağlamında normatif pratikler bir sınıfın egemenliğini değil göçer toplulukların ön sınıf düzeni içinde yeniden üretilmesi işlevini üstlenirler. Sanayi devrimi öncesinde doğal koşulların insan etkinliği üzerindeki yoğun belirleyiciliği altında söz konusu yeniden üretim işlevi büyük ölçüde yaşam stokunun sürü formunda yeniden üretim gereksinimi etrafında biçimlenir. Yaşam stokunun yeniden üretim gereksiniminin normatif pratikler üzerindeki belirleyici etkisi töreyi meydana getiren pratiklerin yaşam stokunun yeniden üretim gereksinimi etrafında gelişen zorunluluk ve düzenlilik ilişkiler etrafında somutlaşmaları ile neticelenmektedir. Yaşam stokunun belirleyiciliği altında gelişen normatif pratikler ön sınıf aşamasındaki göçer toplumlarında egemen bir sınıfın menfaatlerini temsil etmezler. Töreyi oluşturan pratikler bir sınıfın egemenliğinin izlerinden ziyade ön sınıflar arasındaki sınıf mücadelelerinin belirleyiciliğine tabidirler.

Pastoralists of Central Asia are organized under the nomadic mode of production. In social formations that have a dominaton over the mobile means of production in the form of a herd, the unique nature of the means of production and the determining effects of the herd form give rise to the structural formation we call the nomadic mode of production. In the nomadic mode of production, there is family dominance over herds and collective dominance over pasture and water resources. As the economic determinants of the mode of production force the Central Asian nomads to organize in a military form and internal exploitation is hindered by the structural conditions of the mode of production, the social classes in the social formations within the nomadic mode of production ceases at the stage of the pre-class. The herd form and the problem of sharing pastures-water resources force the communities living in the nomadic mode of production to establish organizations based on lineage. These organizations connect families to obas, obas to uruks, uruks to tribes, and all these elements to the structural formation we call the inter-tribal cooperation organization. The inter-tribal cooperation organization, which is the basic layer of political organization in the nomadic mode of production, undertakes the function of solving the problem of reaching pastures-water resources between mobile and relatively autonomous productive units and bringing the productive units together in the fields of extra-societal exploitation, defense and trade. Normative practices do not take the form of law, since internal exploitation relations do not develop in social formations within the nomadic mode of production, the society is organized around warfare, and in this context, class domination is not manifested. In the context of the pre-class structure of the nomadic mode of production, normative practices assume the function of reproduction of nomadic communities within the pre-class order, not the domination of a hegemonic class. Before the industrial revolution, under the intense determinism of natural conditions on human activity, the reproduction function in question is largely shaped around the need for reproduction of livestock in the herd form. The decisive effect of the need for reproduction of the livestock on normative practices results in the embodiment of the practices that make up the tradition around the necessity and regularity relations that develop around the need for the reproduction of the livestock. Normative practices that develop under the determinant of the need fort he reproduction of livestock do not represent the interests of a dominant class in nomadic societies at the pre-class stage. The practices that make up the tradition are subject to the determination of the class struggles between the front classes rather than the traces of the domination of a class.