Evlenmemiş bireylerin yaşam tarzları: toplumsal bağlamda gizli bir damgalanma

Abstract

Aile sosyolojisi alanındaki çalışmalar genel olarak evli çiftler, boşanmış ve yeniden evlenen bireyler üzerine yapılmaktadır. Son 50 yıl içinde aile ve evlilik örüntüsünde meydana gelen değişimler sonucunda çekirdek aile başat görünümünü kaybetmekte, yeni aile türleri ve aileye alternatif ilişki biçimleri ise görünürlük kazanmaktadır. Tek ebeveynli aileler, birlikte yaşam pratiği, birlikteliği/ilişkisi olan ama yalnız yaşayanlar gibi alternatif yaşam biçimleri içinde son yıllarda giderek artış gösteren farklı bir yaşam tarzı olarak bekarlığın da tercih edildiği görülmektedir. Giderek daha çok tercih edilen bir yaşam tarzı olarak bekarlık yeni bir araştırma alanını temsil etmesine karşın, bu alandaki çalışmalar azlığını korumaktadır. Bekarlık alternatif bir yaşam tarzını ifade etmesi ile farklı bir sosyal etkileşim modeli sunmakta, insan ilişkileri açısından bulunduğu konumu ve bu ilişkilerde damgalanmaya maruz kalma durumu dolayısıyla da sosyoloji için önem taşımaktadır. Bu araştırmada bekar bireylerin yaşam deneyimlerine, bekar oluşlarını nasıl ifade ettiklerine, onlara karşı geliştirilen algılara ve ön yargılara, sosyal yaşantılarında karşılaştıkları zorluklara değinilerek nasıl bir yaşam tarzına sahip olduklarının gösterilmesi ile betimsel bir çalışmanın ortaya konması amaçlanmıştır. Bu çalışmada bekar bireylerin yapı ile olan ilişkilerini ve bu sırada mevcut önyargılar dolayısıyla ortaya çıkan olumsuz ve damgalayıcı davranışları ifade etmek için kuramsal çerçevede damga ve yapılaşma kuramı bir arada kullanılmıştır. Bireylerin bekar oluşlarını ve bu tercihi nasıl gerçekleştirdiklerinin ifade edilmesinde ve yaşamlarını nasıl anlamlandırdıklarının betimlenmesinde nitel araştırma yöntemi olarak fenomenolojik yaklaşım tercih edilmiştir.Bireylerin bekar oluşlarını nasıl değerlendirdiklerini, bunu bir yaşam tarzı olarak görüp görmediklerini, yaşama nasıl bağlandıklarını ve nasıl bir yaşam sürdüklerini anlamak, bekar oluşları dolayısıyla damgalayıcı/olumsuz davranışlarla karşılaşıp karşılaşmadıklarını öğrenmek, aile ve evlilik hakkındaki görüşlerini almak, ideallerindeki birlikteliğin nasıl olabileceğini göstermek, evlerine nasıl bir anlam yüklediklerini betimlemek için yarı-yapılandırılmış soru formu kullanılarak derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır.Sonuçta elde edilen veriler ışığında bekarlığın çok katmanlı bir yapıda olduğu ve bireyler arasında sahip olunan farklı bekarlık deneyimlerine göre şekillenen çeşitli bekarlık profillerinin bulunduğu gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Bekarlık, Aile, Damga, Yapılaşma Kuramı, Fenomenolojik Yaklaşım.

Studies in the field of family sociology are generally conducted on married couples, divorced and remarried individuals. As a result of the changes in the family and marriage patterns in the last 50 years, the nuclear family lost its dominance. New family types and alternative forms of relationship to the family have become more visible. Staying single has gradually become a preferred lifestyle in recent years among alternative lifestyles such as single-parent families, cohabitation, and living apart together (LAT). Although singlehood as an increasingly preferred lifestyle represents a new area of research, studies on this area remain scarce in number.As an alternative lifestyle, singlehood indicates a different social interaction model. Studying singlehood is important for sociology due to its position in terms of human relationships and the stigmatization about these relationships. In this research, the aim was to carry out a descriptive study by showing singles' lifestyle, their life experiences and opinions about singlehood, perceptions and prejudices developed against them, and the difficulties they face in their social lives. In this study, stigma and theory of structuration were used together in the theoretical framework to illustrate how single people relate to the structure and the negative and stigmatizing behaviors that emerge due to prejudices. This study uses phenomenological approach as a qualitative research method to describe how single people evaluate their singlehood, how they made this choice and how they make sense of their lives.Semi-structured questionnaire and in-depth interview technique were used to collect data about different aspects of single people's lives. By using this technique, the aims were 1) to understand how single people evaluate their lives and what connects them to life, 2) to understand their perspectives on family and marriage, 3) to learn their thoughts about an ideal intimate relationship, 4) to describe what meaning they attribute to their homes and, 5), to find out whether they encountered stigmatizing/negative behaviours due to being single.The data analysis shows that singlehood has a multi-layered structure and there are various singlehood profiles that are shaped by different experiences of single people.Keywords: Singlehood, Family, Stigma, Theory of Structuration, Phenomenological Approach.