İslam-Osmanlı ceza hukukunda kazf suçu ve bu suçun Türk Ceza Kanunu'ndaki hakaret suçuyla mukayesesi

Abstract

Bu yüksek lisans çalışmasının amacı, İslam hukukunun kişilerin manevi bütünlüğünün korunması adına üzerinde hassasiyetle durduğu, kişilerin iffetine ve haysiyetine saldırı niteliğinde olan ve hadd suçları arasında düzenlenen kazf suçunu incelemek ve bu suçun Türk ceza kanunundaki hakaret suçuyla mukayesesine imkân sağlamaktır. Tarihi günümüzden dört bin yıl önceki hukuk metinlerine kadar giden kazf suçu İslam ve Osmanlı ceza hukuku kapsamında ele alınmıştır. Üç bölümden oluşan bu çalışmanın ilk bölümünde kazf suçunu bağlamından koparmadan ve anlaşılır şekilde anlatabilmek amacıyla Osmanlı ceza hukukunun da temelini oluşturan İslam ceza hukukunun genel esaslarına yer verilmiştir. İkinci bölümde Kazf suçu modern ceza hukuku sistematiğine uygun olarak ayrıntılı şekilde incelenmiş, bu sayede kazf ve hakaret suçlarının mukayesesini kolaylaştırmak amaçlanmıştır. Kazf suçuyla alakalı anlatılanların teorikte kalmaması ve uygulamanın nasıl olduğunu zihinlerde canlandırmak adına ilgili bölümlerde Osmanlı şer'iyye sicillerinden alınan kazf suçuna dair örneklerle çalışma zenginleştirilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise hakaret suçu, ikinci bölümde takip edilen sistematik göz önünde bulundurularak ve ayrıntılı şekilde ele alınmakla birlikte çalışmanın amacını ve kapsamını aşacağından dolayı hakaret suçuyla alakalı doktrindeki tartışmalara değinilmekle yetinilmiş veya hiç girilmemiştir. Yeri geldikçe Yargıtay kararlarından hakaret suçuna dair örnekler sunulmuş ve kazf suçuyla hakaret suçunun mukayesesine de hakaret suçuyla ilgili açıklamaların yapıldığı başlıkların altında yer verilmiştir. Bu kısımda tekrara düşmemek adına kendi bölümlerinde ayrıntısıyla anlatılan iki suç tipinde benzer ve farklı olan noktalara kısaca değinilmiştir.

The aim of this master's study is to examine the crime of qazf, which is an attack on the chastity and dignity of the person whom Islamic law focuses on, and to enable this crime to be compared with the defamation crime regulated in the Turkish criminal law. Kazf crime, which has a history dating back to legal texts four thousand years ago, has been dealt with within the scope of Islamic and Ottoman criminal law. In the first part of this three-part study, the general principles of the Islamic criminal law, which also form the basis of the Ottoman criminal law, are included in order to explain the Kazf crime clearly and without detaching it from its context. In the second part, the Kazf crime has been examined in detail in accordance with the modern criminal law systematic, and the study has been enriched with examples from the ottoman sher'iyye registers in the relevant sections. The study has been enriched with examples of the Kazf crime taken from the Ottoman Shari'iyye registers in the relevant chapters in order not to keep the narratives about the Kazf crime remaining in the theoretical and to revive how the practice is. In the third and last chapter, the crime of defamation is discussed in detail, taking into account the systematic follow-up in the second chapter. However, since it would go beyond the purpose and scope of the study, the discussions in the doctrine related to the offense of defamation were only addressed or not entered at all. And the comparison of Kazf crime and insult crime is given under the headings where explanations about the offense of insult are made. In this section, in order to avoid repetition, the similar and different points in the two types of crime described in detail in their own chapters are briefly addressed.