Manisa İl Halk kütüphanesindeki 931 numarada kayıtlı olan eski Anadolu Türkçesine ait satır arası Kur'an tercümesinin grameri

Abstract

Tarih başlangıcından günümüze kadar Gök-Tanrı, Maniheizm, Budizm, Hristiyanlık, Musevilik gibi farklı dinlerin mensubu Türkler 10. Yüzyılda İslamiyet'i benimsedi. Türkler X. yüzyılda kitleler halinde İslam dinine geçmeye başladıktan sonra mukaddes kitap Kuran'ı Türkçeye tercüme etmeye başlamışlardır. Kuran tercümeleri, Türk dili tarihini öğrenme, Türk dilinin gelişme sürecini takip etme ve inceleme imkānı sağlayan kıymetli eserlerdir. Özellikle Karahanlı döneminde başlayan bu tercüme faaliyetleri daha sonra Anadolu'ya yerleşen Türkler tarafından devam ettirilmiş, bugün birçok kütüphanede muhafaza edilen kuran tercümelerine ulaşılmıştır. İlk olarak bu çalışmada, Kur'an tercümeleri tarihi hakkında bazı bilgiler sunulmuş ve Doğu ve Batı Türkçesindeki yapılan çalışmalar tanıtılmıştır. Daha sonra ses bilgisi ve şekil bilgisi ele alındıktan sonra metinden örnekler verilerek açıklanmıştır. Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait Manisa İl Kütüphanesinde 931 numarada kayıtlı olan satır arası bir Kuran tercümesinin, Latin alfabesine aktarılmasından oluşur.Sonuç olarak, çalışmanın temel amacı; Kuran Tercümelerinin söz varlığı ve sözlük çalışmalarının yanı sıra Türk Dili gramerinin önemi vurgulanmaya çalışılmış ve Türkçenin tarihsel dönemlerini aydınlatmaya çalışılmıştır. Bu çalışma gramer eksikliğine katkı sağlamış ve Türkçenin gücünü ortaya çıkarmıştır.

From the beginning of history the present Turks belonging to different religion such as Tengri, Maniheizm, Budishm, Christianity, Judaism. Turks emraced Islam in the 10. Century, After the X. Century Turks began to convert to Islam in masses then they began to translatete holy back Qur'an into Turkish, Especially beginning in the Karahanlı period, these translation activities were continued by the Turks who later settled in Anatolia translations of the Qur'an, which are preserved in many libraries today have been achieved. First of all, in this study same information about the history of Qur'an translations. İt was presented and the Works in Eastern and Western Turkish were intoduced. After adresssing phonetic and morphological information, giving examples f rom the text references 931 in the Manisa Provivcal Library belonging to the old Anatolian Turkish period a crosstine translation of the Qur'an registered in the number into the Latin alphabet it consist of transmission.As a result the main purpose of the study is the presence of words in the translations of the Qur'an and in adddition to dictionary studies. The imporyance of Turkish language grammar has been emphasized and an attempt has been to illuminate the historical periods of the Turkish language. This study contrıbute to lack of grammar and revealed the power of the Turkish language.