Yeni yoksulluk ve iş gücü piyasasında `yaşlı çalışan yoksullar`: Antalya ili örneği

Abstract

Günümüzde giderek kentlerde yoğunlaşan yeni yoksulluk, istihdamın esnek ve güvencesiz yapısından bağımsız ele alınamaz. Yeni yoksulluk olgusu, derinleşen eşitsizlik ve toplumsal dışlama mekanizmalarıyla dikkat çekmektedir. Bu bağlamda, istihdam koşullarının önemi daha da belirgin hale gelmektedir. İstihdama dahil olamamak, gelirin yanı sıra sosyal, kültürel, mekânsal dışlanma süreçlerini de beraberinde getirmektedir. Bu çerçevede yeni yoksulluk sadece ekonomik değil sosyal, kültürel, duygusal ve bilişsel bütün boyutlarıyla bir bütünlük içerisinde ele alınması gereken bir olgudur. Bu tez çalışmasında, yeni yoksulluk olgusu bağlamında `yaşlı çalışanlar`ın iş gücü piyasasında var olma biçimlerine ve deneyimlerine odaklanılmıştır. Yoksulluğun aldığı görünümler, yaşlı bireyler açısından da konunun analizini önemli hale getirmektedir. Kronolojik ve biyolojik yaşın getirisi olabilen kırılganlık durumu, yoksul yaşlı çalışanların iş piyasasına dahil olabilmek için daha fazla çaba sarf etmelerine neden olmaktadır. Yoksulluk olgusuna eklemlenen yaşlılık, katmanlaşarak daha derin bir yaşlı yoksulluğuna yol açmaktadır. Yaşlı çalışanların, iş gücü piyasasında var olma nedenleri, biçimleri ve deneyimleri; yoksulluk yaşantısının aldığı yeni görünümlerin anlaşılmasını sağlayacak ve yoksulluğu sadece temel ihtiyaçların karşılanmasıyla sınırlı tutulmayarak, çoklu yoksunluk durumlarının kavrayışına da imkân verecektir. Yaşlı çalışan yoksulların deneyimlerine odaklanmak; çok yönlü kırılganlık durumlarının ürettiği sosyal sorunların, geleceği de içerecek şekilde kırılganlığın sürekli hale geldiğinin işaretlerini açığa çıkaracak ve gelecek kurgusu üzerinde çok yönlü düşünmeyi sağlayacaktır. Yoksullukla baş edebilmek için iş gücü piyasasında var olma çabası gösteren yaşlı bireylerin yaşantılarına yoksulluk olgusu bağlamında yoğunlaşmak; çalışma yaşamının aldığı görünümler ve bu süreçlerin sosyal sonuçlarını da ortaya koymaktadır. Buradan hareketle bu çalışmanın amacı, iş piyasalarında yer edinmeye çabalayan yaşlı yoksulların deneyimleri; `çalışma koşulları`, `sosyoekonomik durum`, `dayanışma ağları`, `çalışan yoksulluğu` ve `yaşlı çalışan yoksulluğu` bağlamında kavranmaya çalışılmaktadır. Çalışma Antalya ilinin Konyaaltı ve Kepez ilçelerinde bulunan Çalışma ve İş Kurumu'na (İŞKUR) iş aramaya gelen elli (50) yaş ve üzeri bireyler ile yürütülmüştür. Bu kapsamda otuz üç (33) erkek ve on üç (13) kadın olmak üzere toplam kırk altı (46) kişi ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen bulgular; yaşlı çalışan yoksulluğunun ana sebeplerinin işsizlik, yetersiz gelir ve yaş ayrımcılığı olduğunu göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Yoksulluk, Çalışan Yoksulluğu, Yaşlı Yoksulluğu, Yaşlı Çalışan Yoksullar

The new poverty, which is increasingly concentrated in cities today, cannot be handled independently of the flexible and insecure nature of employment. The new poverty phenomenon draws attention with its deepening inequality and social exclusion mechanisms. In this context, the importance of employment conditions becomes even more evident. Not being involved in employment brings along social, cultural and spatial exclusion processes as well as income. In this context, new poverty is a phenomenon that should be handled in integrity with all its economic, social, cultural, emotional and cognitive dimensions. This thesis focuses on the forms and experiences of `old workers` in the labor market in the context of the new poverty phenomenon. The appearance of poverty makes the analysis of the issue important for the older as well. A state of fragility, which can be a return to chronological and biological age, causes poor older workers to make more effort to be involved in the labor market. Old age, which is articulated to the phenomenon of poverty, becomes stratified, leading to deeper elderly poverty. The reasons, forms and experiences of older workers in the labor market; It will provide an understanding of the new aspects of the experience of poverty and will enable the understanding of multiple deprivation situations, not just to meet basic needs. Focusing on the experiences of the older working poor; will reveal the signs of social problems created by multi-faceted vulnerabilities, the signs that fragility has become permanent, including the future, and it will enable multi-faceted thinking on the future fiction. To concentrate on the lives of older individuals who strive to exist in the labor market to cope with poverty in the context of poverty; it also reveals the views of working life and the social consequences of these processes. Hence, the aim of this study is the experiences of the older poor who strive for a place in the job market; It is tried to be understood in the context of `working conditions`, `socioeconomic status`, `solidarity networks`, `worker poverty` and `older worker poverty`. The study was conducted with individuals aged 50 and over who came to the Labor and Employment Agency (IŞKUR) in the Konyaaltı and Kepez districts of Antalya to seek work. In this context, in-depth interviews were conducted with thirty-three (33) men and thirteen (13) women, in total forty-six (46) people. Findings obtained within the scope of the research; show that the main causes of older working poverty are unemployment, inadequate income, and age discrimination.Keywords: Poverty, Working Poverty, Older Poverty, Older Working Poor