Kent, mekân ve yoksulluk: Antalya Baraj ve Güneş mahalleleri örneği

Abstract

Tüm insanlığı ilgilendiren konuların başında gelen yoksulluk, toplumların tarihsel arka planıyla ele alınan problemlerden bir tanesidir. Sanayileşme ile birlikte kırsal alandan kente göçlerin hız kazandığı yoksulluk kırın iticiliğiyle birlikte kentte daha fazla görünür olmaya başlamıştır. Kentin değişen anlamlarıyla birlikte bir yandan gecekonduların bir yandan yüksek binaların yer almasına neden olan kentsel dönüşüm, üzerinde yeniden tartışılması gereken yoksulluğun yeni biçimlerini görünür kılmaktadır. Mutlak anlamının yanı sıra yoksulluğun giderek sosyal görünürlük kazandığı kentlerde işsizlik, süreksiz işler ve tüketememe üzerinden şekillenen yeni bir yoksulluk dikkat çekmektedir. Bu haliyle yoksulun mekânı deneyimleme biçimi üzerinden şekillenen yaşam tarzlarını kentlerde okuyabilmek mümkün olmaktadır. Kente ait olmanın ötesinde kente tutunmak için geliştirdikleri yöntemlerle bağlantılı olarak kentsel yoksulluk gündelik hayat ilişkileri üzerinden tezahür etmektedir. Yoksulluğun, yoksulun kendi anlam dünyasında nasıl yaşantıladığını kavramaya yönelik olan bu çalışmada, yoksulluğun işsizlik, çalışma ve tüketebilme/tüketememe bağlamında açıklanan yeni biçimleri, Antalya kentine bağlı Baraj ve Güneş mahallelerinde yaşayan bireyler örneği üzerinden açıklanmaya çalışılmaktadır. Nitel araştırma yönteminin tercih edildiği bu çalışmada veriler, `derinlemesine görüşme tekniği` ile elde edilmiştir. Elde edilen veriler; `kente göç etme nedenleri`, `hemşerilik ilişkilerinin kente göç etme sürecine etkisi`, `sosyo-ekonomik durum ve yoksullukla baş etme stratejileri`, `tüketim pratikleri`, `aidiyet hissi: mekânla ve yakın çevre ile kurulan bağ`, `evlilik, eşler arası ilişkiler`, `kentsel mekânda gündelik hayat pratikleri`, `sağlık ve tedavi imkânları`, `ne olursa olsun dünyada olmak: yaşam memnuniyeti`, `güç, başarı, dürüstlük ve ahlaka dair tutumlar`, `yaşama dair beklentiler: değişmeyecek olana vurgu`, `formel ve enformel ağları ve dayanışma örüntüleri` ve `sosyal dışlanma; kentin içinde ve dışında olmak` temaları üzerinden analiz edilmektedir. Bu kapsamda Antalya kentinin belirlenen iki mahallesinde on dört (14) erkek ve on sekiz (18) kadın olmak üzere otuz iki (32) kişi ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Veriler, ilgili literatür ile ilişkilendirilerek yorumlanmaktadır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler; yoksulluğun temel nedenlerinin işsizlik, gelir düşüklüğü ve gelirden yoksunluk olduğunu ortaya koymaktadır.Anahtar Kelimeler: Yoksulluk, Yeni Kentsel Yoksulluk, Yoksulluk Kültürü

Poverty, which is one of the primary issues that concern all humanity, is one of the problems addressed with the historical background of societies. Poverty, which accelerated from rural to urban migration with the industrialization, became more visible in the city with the repulsion of the countryside. With the changing meanings of the city, urban transformation, which causes slums on the one hand and high buildings on the other hand, makes visible the new forms of poverty that need to be discussed again. In addition to its absolute meaning, a new poverty which is shaped by unemployment, intermittent jobs and inability to consume draws attention in cities where poverty has gradually gained social visibility. In this way, it is possible to read the lifestyles shaped by the way the poor experience space in cities. Apart from belonging to the city, urban poverty manifests itself through daily life relationships in connection with the methods they developed to hold onto the city. In this study, which aims to grasp how poverty is experienced in the poor's own world of meaning, new forms of poverty explained in the context of unemployment, working, and consuming / inability to consume are tried to be explained based on the example of individuals living in Baraj and Güneş neighborhoods of Antalya. In this research, where qualitative research method is preferred, data are obtained by the technique of depth-interview. The obtained data are being analysed via themes such as: `reasons to migrate to the city`, `the impact of the citizienship relations on the urban migration process`, `socio-economic situation and strategies to cope with poverty`, `consumption practices`, `belongingness: the connectedness to the place and immediate environment`, `marriage, spousal relationships`, `daily life practices in the urban area`, `health and treatment facilities`, `staying alive no matter what: life satisfaction`, `attitudes towards strength, success, integrity, and morality`, `expectations about life:`the emphasis on the unchangable one`, `formal and informal networks and solidarity patterns`, `social exclusion: being inside and outside of the city`. With this scope, in-depth interviews were conducted with thirty-two (32) people, fourteen (14) men, and eighteen (18) women, in two designated neighborhoods of Antalya. The data are interpreted in association with the relevant literature. The data obtained within the scope of the research reveal that the main causes of poverty are unemployment, low income, and lack of income.Keywords: Poverty, New Urban Poverty, Culture of Poverty