21. yy. Türkiye'sinde çocuk ve çocukluk algısı: Değişen anlam ve önemi

Abstract

Bu çalışmada, 21. yüzyıl Türkiye'sinde çocuk ve çocukluk algısının değişen anlam ve önemi araştırılmıştır. Çocuk ve çocukluk kavramlarına ilişkin algı ve tutumların, tarihsel süreçte köklü değişimler yaşadığı görülmektedir. 16. yüzyıl öncesinde çocukların çeşitli kötülüklerin kaynağı olarak değerlendirilmesi ve varlıklarına kayıtsız kalınması söz konusuydu. Ayrı bir yaşam evresi olarak çocukluk düşüncesinin gündeme gelmesi, Rönesans sonrasında yaşanan toplumsal olaylar sonucunda gerçekleşmiştir. Rönesans, Sanayileşme ve Aydınlanma süreçleri sonucunda çocuk ve çocuklukla ilgili farklı bakış açılarının ortaya çıktığı ve çocukların artık yeni bir çocukluk algısına göre yetiştirilmeye başlandığı görülmektedir. Bu bağlamda çalışmada çocukluk algısını etkilemesi açısından tarihsel süreçte çocuk ve çocukluğa yüklenen yeni anlamlara yer verilirken çocuğun doğup büyüdüğü, sosyalleştiği ortam olan aile kurumu ve kavramı kuramsal temelleriyle irdelenmiştir. Dünyada ve Türkiye'de 19. yüzyılın sonundan başlayarak ekonomik ve sosyo-demografik anlamda yaşanan dönüşümlerin, başta aile olmak üzere tüm toplumsal yapıyı da etkilediği görülmektedir. Dijitalleşmenin de etkisiyle yaşanan değişim ve dönüşümlerin aile bağlamında çocuk ve çocukluk üzerindeki etkisi kaçınılmazdır. Bu durum, çocuk ve çocukluk algısının değişmesine neden olmakla birlikte, dijital ebeveynlik ve dijital çocukluk kavramlarını gündeme getirmiştir. Bu anlamda Türkiye'de çocuk odaklı yapılan sosyolojik araştırmaların gelişmekte olduğu görülmüş bu gelişen literatüre katkı sağlamak amacıyla çalışma, Türkiye özelinde yürütülmüştür.

This paper investigated the changing meaning and significance of how the concepts of `child` and `childhood` are perceived in Turkey in the twenty-first century. Perceptions and attitudes towards those concepts have changed dramatically throughout history. Before the sixteenth century, people were indifferent to the existence of children because they regarded them as the source of evil. Social events after the Renaissance paved the way for the idea of childhood as a separate stage of life. The Renaissance, Industrialization, and Enlightenment led to different perspectives on children and childhood, and parents began to raise their children according to a new perception of childhood. This paper focused on the new meanings attached to children and childhood and theoretically examined the concept and institution of `family,` where children are born and brought up and first welcomed into a social group. Since the end of the nineteenth century, economic and sociodemographic transformations have affected the entire social structure, including family. Transformations, which have also been facilitated by digitalization, have had inevitable impacts on children and childhood in the context of family. There is a growing body of child-focused sociological research in Turkey. This study was carried out to contribute to that literature within the scope of Turkey.