Sözleşmenin devri

Abstract

Sözleşmede Taraf Değişikliği 818 sayılı mülga Borçlar Kanunu'nda düzenlenmemiş iken 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ile `sözleşmenin devri` adıyla kanuni düzenlemeye kavuşmuştur. Söz konusu düzenleme öncesi dönemde sözleşmede tarafın değişebileceği sözleşme özgürlüğü ilkesi çerçevesinde içtihatlarda ve doktrinde kabul görmekteydi.Sözleşmenin devri TBK m.205 hükmünde de düzenlendiği üzere; devreden, devralan ve sözleşmede kalan taraflar arasında yapılan üç taraflı bir işlemdir. Üç tarafın da rızası ve uygun irade beyanı gerekmektedir. Bu işlem ile devre konu sözleşmenin taraflarından biri taraf sıfatını ve bu sıfata bağlı tüm hak ve borçlarını üçüncü bir kişiye aktararak sözleşmeden çıkmakta; devralan üçüncü kişi ise taraf sıfatı ve buna bağlı hak ve borçlara sahip olarak sözleşmeye dahil olmaktadır. Sözleşmenin devri doğrudan taraf değişikliğine yönelik bir işlemdir. Bu yönüyle sözleşmedeki unsurlardan yahut edimlerden bir veya birkaçında değişiklik yapan benzer müesseselerden ayrılır.Uygulama örneklerine bakıldığında sözleşmenin devri için TBK genel hükmü dışında çeşitli sözleşme tiplerinde yahut çeşitli hallerde özel hükümlere de yer verildiği görülmektedir.Çalışmamızda sözleşmede taraf değişikliği saiki üzerine kurulu olan sözleşmenin devri müessesesi; tarihsel gelişimi, mukayeseli hukuktaki örnekleri, hukuki özellikleri, benzer müesseseler ile kıyaslanması, şartları, hüküm ve sonuçları, uygulama örnekleri çerçevesinde incelenecektir.

`Counterparty Alteration in Contract` was not regulated in the repealed Code of Obligations numbered 818. This concept has been legally regulated under the name of `transfer of contract` in the Turkish Code of Obligations numbered 6098. Previously, it was accepted in the jurisprudence and doctrine that the party to a contract could change within the framework of the principle of freedom of the contract. The principle of transfer of the contract as regulated in Article 205 of the Turkish Code of Obligations is a three-party transaction between the transferor, the transferee, and the remaining parties to the contract. Consent and declaration of intention of all three parties are required. With this transaction, one of the parties to the contract that is the subject of the transfer leaves the contract by transferring all its rights and obligations arising out of the contract to a third party. The third party, on the other hand, is included in the contract as a party and has rights and obligations arising out of the contract. The transfer of contract is a legal transaction for a direct party change. In this respect, it differs from similar institutions that make changes in one or more of the elements of the contract. Considering the examples in practice, it is seen that apart from the general provision of the Turkish Code of Obligations regarding the transfer of contract, special provisions are also included in various contract types or various cases.In this study, the transfer of contract which is based on the motivation of the party change in the contract; historical development, examples in comparative law, legal features, comparison with similar institutions, provisions, and terms and conditions will be examined within the framework of examples in practice.