Küresel değer zincirleri, ihracat, istihdam ve verimlilik

Abstract

Dünya üretim, ticaret ve yatırım politikaları, uluslararası üretim ayrıştırması olarak ifade edilen küresel değer zincirleri (KDZ) katılımı aracılığıyla yürütülmektedir. Uluslararası üretim ayrıştırması; teknolojik gelişme, maliyet, kaynak ve piyasalara erişim kanalı ile gerçekleştirilmektedir. Ekonomi politikalarını etkileyen önemli bir unsur olmasına rağmen KDZ'nin ihracatı, işgücü piyasasını ve verimliliği nasıl etkilediği hakkında detaylı bilgi bulunmamaktadır. Bu sebeple tezde, KDZ'nin; ihracat performansı, istihdam ve işgücü verimliliği üzerindeki etkisi incelenmiştir. Analiz, Dünya Girdi-Çıktı Veri Tabanı (WIOD) verileri kullanılarak En Küçük Kareler Kukla Değişkeni (LSDV) yöntemi aracılığıyla 42 ülke ve 2000-2014 dönemi için yapılmıştır. Analiz bulguları, yabancı katma değerin, ileri katılım ve yerli katma değer bağlamında ihracat performansını artırdığını göstermektedir. İleri teknolojili ve rekabetçi fiyatlara sahip ithal girdi ile ihracat performansı arasında tamamlayıcı bir ilişki bulunmaktadır. Elde edilen bulgulara göre KDZ katılımı, işgücü verimliliğini ve istihdamı artırmaktadır. KDZ katılımının ücretler üzerindeki etkisinin ise negatif olduğu belirlenmiştir. Ülke düzeyinde yapılan analiz sonucunda, KDZ katılımının gelişmiş ülkelerde verimlilik ve istihdamı artırdığı bulgusu elde edilmiştir. Gelişmekte olan ülkelerde ise işgücü verimliliği artışı gerçekleşmektedir. KDZ katılımı, yenilik ve teknoloji sürecine yön veren gelişmiş ülkelerin yüksek katma değerli üretim yapmasına katkıda bulunmaktadır. Düşük katma değerli üretim gerçekleştiren gelişmekte olan ülkeler, KDZ katılımı ile ucuz ithal girdi, gelişmiş bilgi ve teknoloji temin etmektedir. Çalışma bulguları, gelişmekte olan ülkelerin yüksek katma değerli üretim yapmayı sağlayacak, verimlilik ve istihdamı artıracak yeni teknoloji ve üretim tekniklerinin geliştirilmesine yönelik eğitim ve yatırım politikaları uygulamaları gerektiğini göstermektedir.

The world production, trade and investment policies are organized around global value chains (GVCs) participation which refer to the international fragmentation of production. The international fragmentation of production is driven by technological progress, cost, access to resources and market channels. Although GVCs have become an important element in economic policy, not much is known about their impact on export, labor market and productivity. The aim of this thesis is therefore to examine the impact of GVCs on export performance, employment and labor productivity. Using the least squares dummy variable approach, the analysis is performed utilizing WIOD data for the period of 2000-2014 of 42 countries. The findings show that foreign value added enhances the export performance in the context of forward linkage and domestic value added. There is a complementary relationship between the performance of the export and imported input with high technology and competitive prices. In addition, GVCs participation increases labor productivity and employment. Whereas, GVC participation has a negative effect on wages. The country-level analysis shows that GVC participation enhances productivity and employment in developed countries. It also increases labor productivity in developing countries. GVC participation contributes to the high value-added production by the developed countries pioneering innovation and technology process. The developing countries with low value-added production obtain cheap imported inputs, advanced knowledge and technology by means of GVC participation. The research findings suggest that the developing countries should implement education and investment policies in view of new technologies and production techniques so as to enable high value-added production, and increase productivity and employment.