Harezm Türkçesi satır arası Kur'ân tercümesi grameri

Abstract

Türkler, belirli siyasî ve ticarî sebeplerle Fars ve Araplarla etkileşime geçmiş; XI. yüzyıl başlarında da İslâmiyet'i benimsemişlerdir. İslâmiyet, Türk illerinde ilk kez Karahanlılar döneminde resmî din ilan edilmiştir.Böylece İslâmiyet'in Türk illerinde yayılışı hızlanmış ve halk bu dinin gereklerini öğrenmek istemiştir. Bu doğrultuda İslâmiyet'in kutsal kitabı Kur'ân, bir ilim heyeti nezdinde Farsçaya olduğu gibi Türkçeye de tercüme edilmiştir. Bu çalışmada ele alacağımız eser, Harezm Türkçesi ile yazılmıştır. Metnin içeriğindeki bilgilere dayanarak eserin, XIV. yüzyılda istinsah edildiği tahmin edilmektedir. Satır arası yöntemiyle yapılan bu tercümede Arapça sentaksa uygun cümle kurulumları yapılmıştır. Harezm Türkçesinin Karahanlı ve Çağatay Türkçelerinin arasında bir köprü oluşturması sebebiyle, bu dilin sınırları ve netliği hususunda bazı esnekliklerin olduğu bilinmektedir. Bu çalışma, Harezm Türkçesinin XIV. yüzyıldaki gramer yapısını göstermek adına önem taşımaktadır.Çalışma, `Giriş` kısmı, iki ana bölüm ve sonuç kısmından oluşur. Giriş kısmında mevcut eser hakkında geniş bir bilgi, Harezm Türkçesi ve ilk Kur'a tercümeleri tarihi sunulurken ana bölümlerde sırayla eserin ses ve şekil bilgisi işlenmiştir. Sonuç kısmı ile de çalışma sonlandırılmıştır.Anahtar Kelimeler: Harezm Türkçesi, Kur'an Tercümeleri, Doğu Türkçesi, Gramer Çalışmaları

A Grammar of An Interlinear Translation of the Quran into Khawarazm TurkishTurks interacted with Persians and Arabs for certain politial and commercial reasons and adopteed Islam in the early 19th century. Islam was first declared an official religion in Turkish provinced during the Karahans period.Thus, the spread of Islam in Turkish provinces accelerated and the people wanted to know the requirements of this religion. Accordingly, the holy book of Islam, the Quran, has been translated into Turkish as well as Persian by a scientific committee.The work we will cover in this study is written Khawarazm Turkish. Based on the information contained in the text, the work. It is estimated that it was inhabited in the XIV. century. In thıs translation, which was made with the line-by-line method, sentences were made in accordance with the Arabic sentaksa. It is known that there is some flexibilty in the boundaries and clarity of this language because Khawarzm Turkish is a bridge between Karakhanic and Cagatay Turkish. This current work is important to show the grammatical structure of Khawarazm Turkish in XIV. century.This study consists of the `Introduction` part, two parts and the conclusion part. In the introduction part, a wide information about the existing work, the history of Khawarazm Turkish and the first Turkish Quran Translations are presented, while the phonetic and morphological information of the work are processed in the order in the main sections. The study was concluded with the conclusion part.Keywords: Khawarazm Turkish, Quran Translations, Eastern Turkic, Grammar Studies