Dimensions of othering: Boundaries, group narratives, and the impact on political diversity

Abstract

Bu çalışma, ötekileştirmenin bireylerin mensup oldukları sosyal grupları tanımlaması ile olan ilişkisini, grup sınırları ve gruplararası ilişkiler literatürlerinde yer alan kuramsal çerçeve ve Türkiye'deki ulus kimlik ve vatandaşlık kavramlarının çerçevelediği birlikte yaşam ve çeşitlilik tartışmalarını kullanarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. Ötekileştirme çoğunlukla bireylerin kendilerini bir sosyal kategoriye dahil ettiklerinde kaçınılmaz şekilde ortaya çıkan ve kategoriler arasındaki farklılaşmayı anlatan `biz-onlar` ayrışması ile açıklanmaktadır. Ancak bu çalışmada ortaya konan ampirik model ötekileştirmenin bu ayrışmadan daha karmaşık olduğunu ve grup farklılıklarının hiyerarşik ve özcü biçimde kurgulanmasına neden olan ve ötekileri `biz`in dahil olduğu ahlaki, sosyal, politik, ve medeni sınırlardan dışlayan boyutlar içerdiğini göstermiştir. `Diğeri ile karşılaşmada Ötekileştirme/meyi Anlamak` başlıklı proje için toplanan ve kendilerini bir sosyal veya politik grubun parçası olarak tanımlayan 25 gençle gerçekleştirilen odak grup toplantılarından elde edilen ikincil verilerin analizi; `biz`i tanımlayan anlatıların eşzamanlı olarak üstünlük ve geçmişte yaşanan olumsuz deneyimleri içerdiğini ortaya koymuştur. Asıl saha çalışması İstanbul'da yaşayan 451 gençle gerçekleştirilmiş ve bu çalışmada gençlere kendi grup anlatılarına ek olarak `öteki`lerinin kim olduğu, neden bu gruplardaki kişileri `öteki` olarak tanımladıkları ve bu kişilerin toplumda sahip oldukları haklar açısından neleri hak ettiklerini düşündüklerine dair sorular sorulmuştur. Kavramsal düzeyde grup anlatılarının, grup sınırlarının çizilmesine; ötekilerin inşasının ise grup sınırlarının kalıcılaştırılmasına tekabül ettiği kabul edilmiştir. Saha çalışmasının sonuçları grubun yüceltilmesi ve mağduriyet anlatılarının ötekileri olumsuz sıfatlarla tanımlayıp insanlıktan uzaklaştırma (gayrimeşrulaştırma) ve onları tehdit kaynağı olarak görmeye yol açtığını; bunun da ötekilerin politik, medeni, kültürel ve hatta temel haklarının inkârı (hoşgörüsüzlük) ve ötekilerin toplumdan uzaklaştırılması gerektiği inancına (sosyal mesafe) neden olduğunu göstermiştir. Çalışmada test edilen model, ötekilerin gayrimeşrulaştırılması ve tehdit kaynağı olarak tanımlanmasının grup anlatıları ile hoşgörüsüzlük ve sosyal mesafe arasındaki ilişkiye aracılık ettiğini göstermiştir. Elde edilen sonuçlar, birlikte yaşama pratikleri, vatandaşlığın inşası ve ulus kimliğin içerikleri ile Türkiye'nin son dönemdeki kutuplaşması çerçevelerinde tartışılmıştır.

This study is an attempt to make an interdisciplinary conceptualization of othering by explicating its relations with the way individuals define their social groups using the theoretical framework of group boundaries on the one hand, and by relating these to the debates of coexistence and diversity in Turkey on the other; through discussing national identity and citizenship. Othering is mostly considered equal with the us-them distinction, a social psychological dynamic that inevitably occurs to highlight the differentiation between social categories when individuals identify themselves with a specific category. However, the empirical model hypothesized and tested in this study indicated that othering is a more complex and socially constructed dynamic than such a distinction; it includes dimensions that perpetuate the hierarchization and essentialization of the group differences and that work to exclude the others from the moral, social, political, and civic boundaries of we. Analyses of secondary data extracted from the focus group meetings for the project of `Understanding the Process of 'Othering' in Encounters` organized with 25 young individuals who identified themselves as a part of a social or political group indicated that the narratives used to define the ingroups included feeling superior to the others and experiencing negative treatment in the past concurrently. In the main study conducted with 451 participants living in İstanbul, young individuals were asked who their others were, why they state them as others and what they thought these others deserve considering the rights granted to them as citizens in addition to the group narratives they use to define their ingroup. At a conceptual level, the group narratives were considered as indicators of boundary-making while the constructions about the others were taken as boundary-maintenance processes. The empirical analyses indicated that the group narratives composed of glorification and victimhood beliefs as boundary-making processes lead to defining others in extremely negative categories and considering them as sources of threat which eventually causes denying their political, civic, cultural rights as well as basic freedoms (intolerance) and distancing them in the society, which is an indicator of polarization. The model also confirmed that the definition of others by delegitimization and as sources of threat mediate the relation between group narratives and intolerance or social distance. The empirical results were discussed in terms of the practices of coexistence, construction of citizenship, and the content of national identity, as well as of the current politically polarized context of Turkey.