Mindfullness eğitiminin mağaza satış danışmanlarında stresi azaltma, farkındalık ve satış hedefi üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, 8 haftalık mindfulness eğitiminin perakende tekstil mağazalarında çalışan satış danışmanlarında bilinçli farkındalık ve stresle başa çıkma becerilerindeki gelişmelerini ve satış hedefi gerçekleştirme üzerinde bir etki sağlayıp sağlamadığını değerlendirmektir. Etkinin değerlendirilmesi için, deney ve kontrol gruplu ön-test, ara-test ve son-test deneysel modeli kullanılmıştır. Araştırma, perakende tekstil sektöründe hizmet veren bir firmanın İstanbul'da farklı lokasyonlardaki mağazalarında çalışan, 29 kişiden oluşan deney grubu ve 29 kişiden oluşan kontrol grubu olmak üzere, 58 satış danışmanının katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Her biri 90 dakika süren 8 haftalık oturumlarda; otomatik pilot kavramı, beynin çalışma prensipleri, stres mekanizması, iletişimde güven ortamının oluşturulması, gibi birçok teorik bilgi ile birlikte, dikkati nefese, bedendeki duyumlara odaklama gibi bilinçli farkındalık yöntemleri kullanılmıştır. Oturumlardaki pratikleri hayata entegre etmeye odaklı haftalık egzersizler ayrıca katılımcılarla paylaşılmıştır. Katılımcıların farkındalık düzeylerini belirlemek için `Bilinçli Farkındalık Ölçeği`, stresle başa çıkma tarzlarını değerlendirmek için `Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBTÖ)` kullanılmıştır. Ölçekler, 8 haftalık program başlamadan önce ön-test, programın 4.haftasında ara-test, program bitiminde son-test olarak uygulanmıştır. Verilerin analizinde, deney ve kontrol gruplarının ön-ara-son test ölçümlerinin karşılaştırılması için Paired sample test, deney ve kontrol gruplarının kendi içerisindeki ön-ara-son test ölçümlerinin karşılaştırılması için Tekrarlı Ölçümler ANOVA testi uygulanmıştır. Ön test ölçümlerinde BİFÖ puanları kontrol grubunda deney grubuna kıyasla anlamlı ölçüde yüksek bulunmuştur (p=0.029), ara ve son test ölçümlerinde gruplarda BİFÖ puanlarında herhangi bir fark bulunmamıştır. Buradan deney grubunun süreç içerisinde bilinçli farkındalık düzeylerinde pozitif bir yönde etki verdiği görülmektedir. Tekrarlayan ölçümler ANOVA test verilerine göre deney grubunda ön-test, ara-test, son test ölçüm ortalamaları arasında istatistiksel anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p<0.001). Stresle Başa Çıkma Tarzları ölçeklerinin değerlendirilmesinde deney ve kontrol grubunda herhangi bir fark saptanmamıştır. Deney grubu katılımcılarının, satış hedefi gerçekleştirme yüzdeleri ile ilgili yapılan Tekrarlı Ölçümler ANOVA test sonucunda, ön-test, ara-test, son-test ölçüm ortalamaları arasında istatistikçe anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p<0.001).

The purpose of this study is to evaluate whether the 8-week mindfulness training has improved conscious awareness and coping with stress skills in sales consultants working in retail clothing stores and whether it had an impact on achieving the sales target or not. For the evaluation of the effect, pre-test, mid-test and post-test experimental model with experimental group and control group has been used. The research is carried out with the participation of 58 sales consultants from a retail clothing company which are working at various stores of the brand in various locations of Istanbul, out of these 58 consultants, 29 were in the Experimental group and 29 were in the control group. During 8-weeks of 90-minute sessions, theoretical concepts such as autopilot concept, working principles of the brain, stress mechanism, establishing an environment of trust in communication has been focused as well as conscious awareness methods like focusing on breath and focusing on the senses of the body have been used. Weekly exercises focusing on integrating the practices in the sessions into real life have also been shared with the participants. `Mindful Attention Awareness Scale (MAAS)` has been used to determine the awareness levels of the participants, and `Ways of Coping with Stress Inventory (WCSI)` has been used to evaluate the styles of coping with stress. The scales have been applied as pre-test before the 8-week program started, mid-test at the 4th week of the program, and post-test after the end of the program. In the analysis of the data, Paired Sample Test has been used to compare the pre-mid-post-test measurements of the experimental and control groups, and Repeated Measurements ANOVA has been used to compare the pre-mid-post-test measurements of the experimental and control groups. In the pre-test measurements, the MAAS scores have been found to be significantly higher in the control group compared to the experimental group (p = 0.029). In the mid and post-test measurements, no difference has been found in the MAAS scores of the groups. From these data it can be seen that the experimental group has been positively effected on conscious awareness levels during the process. According to Repeated Measurements ANOVA results, a statistically significant difference has been found between the pre-test, mid-test, and post-test measurement averages in the experimental group (p <0.001). No difference has been found in the evaluation of the WCSI scales in the experimental and control groups. Repeated Measurements ANOVA performed on the sales target achievement percentages of the experimental group has revealed a statistically significant difference between the pre-test, mid-test, and post-test measurement averages (p <0.001).