Evinde ve bakımevinde yaşayan yaşlı bireylerin ölüm kaygıları ile yaşam kalitelerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada, bakımevinde ve kendi evinde yaşayan 65 yaş ve üzeri bireylerin ölüm kaygısı ve yaşam kalitesi açısından karşılaştırılması amaçlanmıştır. Ayrıca sosyodemografik değişkenler ile ölüm kaygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi hedeflenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu bakımevinde yaşayan 65 yaş üstü 81 birey, karşılaştırma grubunu ise bu yaşlı bireylerle mümkün olduğu kadar yaş, cinsiyet, eğitim ve sosyoekonomik düzey açısından eşleştirilen ve evlerinde yaşayan 80 yaşlı birey oluşturmuştur. Çalışmaya alınan bireylerin sosyodemografik özellikleri ile ilgili bilgileri `Sosyodemografik Bilgi Formu` kullanılarak yüz yüze görüşme ile araştırmacı tarafından doldurulmuştur. Çalışmaya katılan tüm bireylerin bilişsel bozukluk yönünden değerlendirmesi için Mini Mental Test (SMMT) ile klinik değerlendirme yapılmıştır. Katılımcıların ölüm kaygıları Templer'in Ölüm Kaygısı Ölçeği (ÖKAYÖ) ile yaşam kaliteleri ise Kısa Form-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği (SF-36) ile değerlendirilmiştir.Bakımevi grubunda ÖKAYÖ puanı ortalamaları evinde yaşayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur. Ayrıca bakımevi grubunda SF-36 alt ölçeklerinden Sosyal Fonksiyon, Ağrı, Fiziksel Fonksiyon, Fiziksel Sorunlara Bağlı Rol Kısıtlılıkları ve Emosyonel Sorunlara Bağlı Rol Kısıtlılıkları puanları ile SMMT'nin Lisan Toplam Puanı evinde yaşayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur. Dini inanç, çalışma durumu, kurumda kalış süresi ve kurum memnuniyeti gibi sosyodemografik değişkenlere bağlı olarak bilişsel düzey ve yaşam kalitesinde anlamlı düzeyde ilişkiler olduğu saptanmıştır. Çalışmanın sonucunda 65 yaş ve üzeri bireylerin, bakımevinde ya da kendi evinde yaşamaya bağlı olarak ölüm kaygısı ve yaşam kalitesi puanlarında anlamlı düzeyde ilişki bulunmuştur. Farklı değişkenlerle yapılacak olan araştırmaların yaşlı bireylerin ölüm kaygısının daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacağı düşünülmektedir.

As a result of the study, a significant relationship was found in the death anxiety and quality of life scores of individuals aged 65 and over depending on living in the nursing home or in their own home. It is thought that the researches to be carried out with different variables will help the elderly people understand the anxiety of death better.The study group of the study consisted of 81 individuals over the age of 65 living in the nursing home, and the comparison group consisted of 80 elderly individuals who were matched with these elderly individuals in terms of age, gender, education and socioeconomic level as much as possible. The information about the sociodemographic characteristics of the individuals included in the study was filled in by the researcher through a face-to-face interview using the `Sociodemographic Information Form`. Clinical evaluation was performed with the Mini Mental Test (SMMT) to evaluate all individuals who participated in the study in terms of cognitive impairment. The death anxiety of the participants was evaluated with Templer's Death Anxiety Scale (ÖKAYÖ) and their quality of life was measured using the Short Form-36 Quality of Life Scale (SF-36).The mean of ÖKAYÖ score in the nursing home group was found to be statistically significantly lower than those living at home. In addition, in the nursing home group, Social Function, Pain, Physical Function, Role Constraints Due to Physical Problems, and Role Constraints Related to Emotional Problems and Language Total Score of SMMT were found to be statistically significantly lower than those living at home. It has been determined that there are significant relations in cognitive level and quality of life depending on socio-demographic variables such as religious belief, working status, length of stay in the institution, and institutional satisfaction.As a result of the study, a significant relationship was found in the death anxiety and quality of life scores of individuals aged 65 and over depending on living in the nursing home or in their own home. It is thought that the researches to be carried out with different variables will help the elderly people understand the anxiety of death better.