Memet Baydur tiyatrolarında kadın

Abstract

Feminizmin, feminist hareketin ve feminist edebiyatın dünyada veTürkiye'deki gelişim süreçlerinden bahsederek bu gelişim ışığında Memet Baydurtiyatrolarında kadın karakterlerin fonksiyonlarını incelemek bu tezin temel amacınıoluşturmaktadır.Memet Baydur'un tiyatrolarında kadının konumu incelenmeden önce `Giriş`bölümünde kadın hareketinin dünyadaki ve Türkiye'deki gelişimi ortaya konulmuştur.Dünyada öne çıkan kadın hareketlerinden bahsedildikten sonra Türkiye'de kadınhareketi adına atılan adımlardan söz edilmiştir. Feminist kuram ve edebiyateleştirisinin gelişimi hakkında bilgi verildikten sonra Memet Baydur'un yaşamı vesanatı ele alınmıştır.Memet Baydur'un tiyatro yazarlığına genel bir bakışın ardından `MemetBaydur Tiyatrolarında Kadın` ana başlıklı bölümde yazarın yirmi oyunu, kadınıkonumlandırma şekilleri bakımından incelenirken yazarın diğer eserlerinden defaydalanılmıştır. Oyunlardaki başkişi konumunda kadın, ahlaki ve toplumsal normlar,baskı ve şiddet, eğitim, evlilik, cinsellik olmak üzere temelde altı fonksiyonlaincelenen kadın konusuna feminist bir açıdan yaklaşılmıştır. Oyunlardaki kadınlarınmetin bağlamında fonksiyonları incelenmiştir. Bu incelemeler yapılırken metne bağlıeleştiri ve feminist eleştiri yöntemlerinden yararlanılmıştır.Sonuç bölümünde ise Memet Baydur'un kadın karakterleri arka plandakonumlandırmadığı; kadınların eğitim seviyeleri, duygu durumları ve imkânlarıdâhilinde bir gelişim kaydettiği ancak yazarın bu gelişim için herhangi bir çözümönerisinde bulunmadığı sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kadın, Memet Baydur, Feminizm, Toplumsal Cinsiyet

The main purpose of this thesis is to examine the functions of female charactersin Memet Baydur theaters in the light of this development by talking about thedevelopment processes of feminism, feminist movement and feminist literature in theworld and in Turkey.Before examining the position of women in Memet Baydur's theaters, thedevelopment of the women's movement in the world and in Turkey has been revealed.After mentioning the prominent women's movements in the world, the steps taken onbehalf of the women's movement in Turkey were mentioned. After giving informationabout the development of feminist theory and literary criticism, Memet Baydur's lifeand art are discussed.After an overview of Memet Baydur's playwriting, in the section titled`Women in Memet Baydur Theaters`, the author's twenty plays were analyzed in termsof the way they positioned women, while other works of the author were also used.The subject of women, which is basically examined with six functions, namely, thewoman in the protagonist position in the plays, moral and social norms, oppressionand violence, education, marriage, and sexuality, has been approached from a feministperspective. The functions of the women in the plays were examined in the context ofthe text. While making these studies, text-based criticism and feminist criticismmethods were used.In the conclusion part, it is stated that Memet Baydur does not position thefemale characters in the background; It was concluded that women made a progresswithin their education levels, emotional states and possibilities, but the author did notoffer any solution for this development.Keywords: Women, Memet Baydur, Feminism, Gender