Veteriner hekimliği eğitiminde simülasyon temelli öğretimin kötü haber verme becerisine etkisi

Abstract

İnsanlar; duygularını, düşüncelerini, öğrendiği bilgileri, geçmişini ve gelecekte yaşanması öngörülen olayları yorumlayarak bu bilgileri aktarma yoluyla iletişim kurma yetisine sahiptir. Klinik beceriler arasında önemli yer tutan iletişim becerilerinin öğretilebilir ve öğrenilebilir olduğu literatürde yer almaktadır. Tüm veteriner hekimlerin etkili ve başarılı iletişim kurma yetisine gereksinim duydukları; bu yetinin bazı yönlerinin doğuştan geldiği ve fakat birçoğunun ise sonradan öğrenildiği bildirilmiştir. Veteriner hekimliğinde STÖ programı ilk kez 2000 yılının Eylül ayında Ontario Veteriner Okulu'nda başlatılmıştır. Bu yöntem; öğrencilere hata yapma korkusundan uzak, gerçek hastalara psikolojik ve/veya fiziksel zarar vermeden, defalarca uygulama yaparak öğrenme imkânı sunmaktadır. Yapılan çalışmada; veteriner hekim adaylarının kötü haber verme becerilerinin geliştirilmesinde, teorik eğitim, oyunlaştırma yöntemi ve SHS kullanımının etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Pilot uygulamanın ardından başlanan asıl çalışmanın evrenini; AÜVF'de 2016-2017 Eğitim Öğretim Yılında intörn eğitimi alan 125 öğrenci; örneklemini ise 67 gönüllü intörn oluşturmuştur. Araştırmanın modeli ön test - son test kontrol gruplu desen olarak tasarlanmıştır. Çalışma, iki farklı deney grubu ve bir kontrol grubuyla yürütülmüştür. Tüm gruplara deney öncesinde ön test; deney sonrasında ise son test uygulanmıştır. Kontrol Grubundan farklı olarak; Deney A Grubu teorik eğitim ve oyunlaştırma; Deney B Grubu ise yalnızca teorik eğitim almıştır. Çalışmanın ön test ve son test görüşmelerinden elde edilen nicel verileri, 10 temel maddeden oluşan GGBF başlıklı kontrol listesiyle; nitel verileri ise katılımcılarla yapılan OGG ile toplanmıştır.Yapılan istatistiksel değerlendirmeler sonucunda; Kontrol Grubunun deney gruplarına göre ön test puanıyla düzeltilmiş son test puanlarının daha düşük olduğu tespit edilmiş; ancak Deney A ve Deney B Grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunamamıştır. Kadınların ön test puanıyla düzeltilmiş son test puan ortalamalarının erkeklere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Ön test ve son test arasında geçen sürenin farklı olmasının deney gruplarını etkilemediği görülmüştür. Katılımcıların son testi, ön teste göre daha kısa sürede tamamladıkları tespit edilmiştir. GGBF'de bulunan 10 madde Ancova testine göre incelendiğinde; oyunlaştırmanın yalnız bir maddeyi (hasta sahibinin, hastanın durumunu ne kadar anladığını değerlendirme) negatif etkilediği; teorik eğitimin beş maddeyi (iletişim engellerinden kaçınma, açık uçlu sorular sorma, anlaşılır bir dil kullanma, ilk tepki için fırsat verme, empati kurma) pozitif etkilediği; yalnızca SHS ile görüşme yönteminin ise üç maddeyi (anlaşılır bir dil kullanma, ilk tepki için fırsat verme, empati kurma) pozitif etkilerken, beş maddeyi (göz teması kurma, açık uçlu sorular sorma, ayrıntılı bilgi verme, hasta sahibinin, hastanın durumunu ne kadar anladığını değerlendirme, görüşmeyi başarıyla sonlandırma) negatif etkilediği tespit edilmiştir. Her bir deney grubundaki ÖT-ST puan değişimleri Bağımlı Örneklemler t Testi ile ayrı ayrı değerlendirildiğinde; yalnızca teorik eğitim alan ve teorik eğitimle birlikte oyunlaştırma yapan katılımcıların son test puan ortalamalarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. OGG'den üretilen verilere göre, katılımcıların genel olarak STÖ'den memnun kaldıkları ve bu yöntemin iletişim becerilerine katkı sağladığı bildirilmiştir.Sonuç olarak; veteriner hekimliğinde iletişim becerileri ve kötü haber verme becerisi eğitimi özelinde, simülasyon temelli öğretimin geliştirilerek eğitim programına dahil edilmesi gerektiği savunulabilir.

People has ability to communicate throgh transfer of information about their feelings, thoughts, knowledge, past and the events anticipated to happen in the future.According to the related literature, communication skills, which have an important place among clinical skills, can be taught and learned. It has been reported that all veterinarians need the ability to communicate effectively and successfully; some aspects of this ability come from birth, but most of them are learned afterwards. The simulation-based training program was launched for the first time in the Ontario Veterinary School in September, 2000. This method provides students with the opportunity to learn by practising for many times, without fear of making mistakes and physically or psychologically damaging to real patients.This study is aimed to evaluate the effects of the theoretical training, the role play and the use of standardized/simulated clients for the improve the skill of delivering bad news of veterinary surgeons. The population of this study which started after the pilot study was 125 students and the sample of the study was 67 volunteer interns in internship education in 2016-2017 Academic Year of the Faculty of Veterinary Medicine, University of Ankara. The pattern of the research was designed as pre-test and post-test control group pattern. The study was conducted in two different experimental groups and one control group. Before the experiment, all groups were pre-tested and after the experiment, the post-test was applied. Unlike the Control Group, Experiment Group A was educated via theoretical training and role plays; Experiment B Group was educated via only theoretical training. The quantitative data obtained from the study's pre-test and post-test interviews which were presented in a check list and qualitative data were collected by the focus group interviews.As a result of the statistical evaluations; it was determined that the Control Group had lower adjusted post-test scores than experimental groups; and no statistically significant difference was found between Experiment A and Experiment B Groups. It was determined that the adjusted average post-test scores of females was higher than that of male participants. It was seen that the different time periods between the pre-test and the post-test was not influenced by the experimental groups. It was determined that participants completed the post-test in a shorter time than the pre-test. Ten items of the checklist were examined by Ancova analysis and it was seen that role plays had negative effects on the only one item (assessing how well the client understands the patient's condition); the theoretical training positively affected five items (avoiding communication barriers, asking open-ended questions, avoiding jargon and medical terms, giving an opportunity for first reaction, empathize). It was found that while only the SC method positively affected three items (avoiding jargon and medical terms, giving an opportunity for first reaction, empathize), but negatively affected five items (establishing eye contact, asking open-ended questions, giving detailed information, assessing how well the client understands the patient's condition, closing the interview successfully). Score changes of pre-test and post-test of each experimental group were evaluated by Paired Samples t Test. It was seen that the post-test score averages of participants who trained only theoretical or combine of theoretical and role play were higher than others. According to the qualitative data collected from the focus group interviews, participants were generally satisfied with being educated via the simulation-based training and this method contributed to participants' communication skills.As a result, it can be deduced that advanced simulation-based training programme should be included in the curriculum especially related to the field of communication skills and delivering bad news in veterinary medicine.