Kamu özel sektör işbirliklerinde şeffaflık ve hesap verebilirlik

Abstract

Uzun yıllardır süregelen kamu yönetiminin yeniden yapılandırılması ve devletlerin başarısızlıkları tartışmaları devam ederken, bu doğrultuda devlete farklı bir işlev öne süren `Yeni Kamu Yönetimi (New Public Management)` anlayışının bir uygulaması olarak Kamu Özel İşbirliği (KÖİ), birçok soruna çözüm olarak sunulmuştur. KÖİ kısaca kamu hizmetlerinin özel sektör eli ile sağlanması şeklinde tanımlanabilse de bu tanımın arkasında modeli başarısız kılabilecek karmaşık bir ilişki yapısı ve riskler bulunmaktadır.KÖİ projeleri, özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde; yanlış model tasarımları, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerinden yoksunluk gibi nedenlerle yolsuzluk faaliyetlerinin hedefi haline gelmeleri ve bu sebeplerle ortaya çıkan gizli maliyetler nedeniyle başarısızlıklarla sonuçlanmış ve kamu bütçelerinde büyük zararlara sebep olmuştur.KÖİ uygulamalarını dünyada yaygınlaştırmanın yolu yöntemin en iyi şekilde uygulanabilirliğini sağlamaktır. Bu en iyi yöntemin nasıl olması gerektiğini ortaya koyabilmek için uluslararası düzeyde uygulanan başarılı örneklerin, başarılı prosedürlerin ve yasaların modelleri, OECD, Birleşmiş Milletler, Avrupa Komisyonu ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlar ve araştırmacılar tarafından derlenmiş ve birçoğu uygulanmaya hazır şekilde sunulmuştur. Bazı çalışmalar ise hatalı tasarımlar ve deneyimlerden yola çıkarak ne yapılmaması gerektiğine odaklanmışlardır. Sonuç olarak tüm bu çalışmalar neticesinde, KÖİ yönteminin iyileştirilebilmesi için gereken kritik başarı faktörleri tespit edilmiştir.Bu çalışmada yukarıda bahsedilen kritik başarı faktörlerinden yola çıkarak özellikle KÖİ modeli tasarlamaya ve geliştirmeye çalışan ülkeler için destekleyici bilgiler sağlamaya odaklanılmıştır. Daha sonra dünyada performans ölçümü yapılan KÖİ uygulamaları, şeffaflık ve hesap verebilirlik bağlamında incelenmiş ve bu doğrultuda şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerinin KÖİ modelinin başarılı olmasında ne derece önem arz ettiği ortaya konulmaya çalışılmıştır.

While the debates on the restructuring of public administration and the failures of states continue for many years, Public Private Partnership (PPP) which puts forward a different function to the state as an application of the `New Public Management` approach has been presented as a solution to many problems. Although PPP can be briefly defined as the provision of public services by the private sector, there is a complex relationship structure and risks behind this definition that can make the model unsuccessful.PPP projects, especially in underdeveloped and developing countries; Incorrect model designs, lack of transparency and accountability principles have resulted in failures due to the fact that they have become the target of corruption activities and the hidden costs that have arisen due to these reasons and have caused great losses in public budgets.The way to popularize PPP practices in the world is to ensure the best applicability of the method. In order to demonstrate how this best method should be, the models of successful examples, successful procedures and laws applied at the international level have been compiled by international organizations and researchers such as the OECD, United Nations, European Commission and the World Bank, and many of them are presented ready for implementation. Some studies have focused on what not to do based on faulty designs and experiences. As a result, as a result of all these studies, the critical success factors required for the improvement of the PPP method have been determined. In the light of the critical success factors mentioned above, this study focuses on providing supporting information especially for countries trying to design and develop a PPP model. Afterwards, performance-measured PPP applications in the world were examined in the context of transparency and accountability, and in this direction, it was tried to reveal how important the principles of transparency and accountability are in the success of the PPP model.