Yaşlanmanın ekonomik büyüme, toplumsal yaşam ve sağlık üzerindeki etkileri. Türki cumhuriyetler üzerine ampirik analiz

Abstract

Yaşlanma, kronolojik yaşın ilerlemesiyle oluşan ölüm ve hastalanma olasılığını arttıran değişikliklerin bütünüdür. Yaşlanma son yıllarda ülkelerin neredeyse tamamını ilgilendiren temel sorun halini almıştır. Öyle ki, yaşlanma ve yaşlanmanın doğurduğu sorunlar son yıllarda sıkça tartışılan konular arasında yer almaktadır. Nüfusun yaşlanması ve yaşlanmaya bağlı sorunlar sadece gelişmiş ülkelerin değil gelişmekte olan ülkelerin de sorunu haline gelmiştir. Çalışmanın amacı, Türki Cumhuriyetleri üzerinden yaşlanmanın ekonomik büyüme, toplumsal yaşam ve sağlık üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Böylece, gelecekte ülkelerin üstesinden gelmekte zorlanacakları, yaşlanma ve yaşlanmanın etkileri hem literatür hem de uygulamayla ortaya konulmuş olacaktır. Tezin uygulama kısmında, yaşlanmanın ekonomik büyüme, toplumsal yaşam ve sağlık üzerindeki etkileri Türki Cumhuriyetleri üzerine analiz edilmiştir. Uygulamada Panel DOLS ve Granger nedensellik analizlerinden yararlanılmıştır. 2010-2018 dönemlerini kapsayan verilerin analiz sonuçlarına göre, Türki Cumhuriyetlerinde demografik değişim süreci ile ekonomik büyüme, toplumsal yaşam ve sağlık arasında uzun dönemli negatif yönlü bir ilişki vardır. Yaşlı nüfus oranındaki %1'lik artış, sağlık harcamalarını %0,81 oranında artırmaktadır. Yaşam süresindeki %1'lik artış ise sağlık harcamalarını %6,93 oranında artırmaktadır. Kentleşme oranındaki %1'lik artış sağlık harcamalarını %11,58 oranında düşürmektedir. 6 OECD ülkesi (İsveç, Norveç, İsviçre, İzlanda, İsrail ve ABD) için yapılan PDOLS testinin sonuçları bu bulgularla büyük oranda benzerlik teşkil etmektedir.Anahtar Kelimeler:Demografik değişim, Sağlık, Toplumsal yaşam, Türki Cumhuriyetleri, Panel veri

Aging is the whole of the changes that occur with the progression of chronological age, increasing the probability of illness and death. The increasing age population is the biggest risk factor for functional deficiencies. Aging has become the main problem that concerns almost all countries in recent years. Therefore, aging and the problems caused by aging are among the topics that have been discussed frequently in recent years. The aging of the population and the problems related to aging have become a problem not only for developed countries but also for developing countries. The aim of this study is to reveal the effects of aging on economic growth, social life and health for the Turkish Republics. Thus, aging and the effects of aging which countries will have to cope with in the future, have been revealed by both literature and practice.In the empirical application part of the thesis, the effects of aging on economic growth, social life and health were analyzed for the Turkish Republics. Panel DOLS and Granger causality analysis were used in the application. According to the results of the analysis of the data covering the period of 2010-2018, there is a long-term negative relationship between the demographic change process and economic growth, social life and health in the Turkish Republics. In the short run, a 1% increase in the elderly population increases health expenditures by 0.81%. A 1% increase in life expectancy increases health expenditures by 6.93%. Also, a 1% increase in urbanization reduces health expenditures by 11.58%. The results of the PDOLS test for 6 OECD countries (Sweden, Norway, Switzerland, Iceland, Israel and the USA) are largely consistent with these findings.Keywords: Demographic change, Health, Social life, Turkish Republics, Panel data