Gelişmekte olan menkul kıymet borsalarında arbitraj fiyatlama teorisinin test edilmesi

Abstract

Stephen Ross tarafından geliştirilen Arbitraj Fiyatlama Teorisi (AFT), uzun süredir kullanılan Sermaye Varlıkları Fiyatlandırma Modelini (SVFM) geliştirmek için ortaya atılan önemli bir teoridir. Her iki teori de bir yatırımcının beklenen getiri oranını belirlemeyi amaçlamaktadır. Arbitraj Fiyatlama Teorisi ise bir piyasanın bir arbitraj fırsatından sonra kendini yeniden dengeye getirebileceğini vurgular. Finansal piyasaların bu kabiliyeti Arbitraj Fiyatlama Teorisini doğrular. Bu çalışmanın amacı, Ocak 2009 ile Mart 2020 arasında altı (6) gelişmekte olan ülkenin (Brezilya, Endonezya, Nijerya, Malezya, Güney Afrika ve Türkiye) borsalarında AFT'nin geçerliliğini test etmektir. Hisse senedi getirisine ek olarak, bu çalışmada özellikle beş makro-ekonomik faktör kullanılmaktadır: GSYİH, faiz oranı, enflasyon oranı, döviz kuru ve ülkenin üretim endeksi. Ortaya çıkan modelde Hata Düzeltme Teriminin (ECT) altı (6) ülkeden dört (4) ülke için negatif olması, modelin bu ülkelerde geçerliliğini ortaya koymaktadır. Tersine, kalan iki ülke (Endonezya ve Nijerya) pozitif ECT'leri ile geçerlilik testinde başarısız sayılmaktadır.

The Arbitrage Pricing Theory (APT), developed by the economist Stephen Ross, was introduced to change the long term-used Capital Assets Pricing Model (CAPM). Both AT and CAPM aim to determine an investor's expected rate of return. The Arbitrage Pricing Theory, based on arbitrage theory, emphasizes that a market can rebalance itself after the occurrence of an arbitrage opportunity. This capability of financial markets confirms the Arbitrage Pricing Theory. This study tests the validity of APT on the stock exchanges of six (6) developing countries (Brazil, Indonesia, Nigeria, Malaysia, South Africa and Turkey) between the period of January 2009 and March 2020. In addition to stock return factor, this study specifically used five macro-economic factors: GDP, interest rate, inflation rate, exchange rate and the countries' production indexes. The resulting model depicts negative Error Correction Terms (ECT) for four (4) countries out of six (6); this indicates the validity of the model in these countries. Conversely, the remaining two (2) countries (Indonesia and Nigeria) are considered unsuccessful in the validity test with their positive ECT.