Taşıyanın muhtemel sorumsuzluk halleri

Abstract

Çalışmamızın temel amacı, deniz ticareti hukukunun önemli bir bölümünü oluşturan navlun sözleşmelerinde, taşıyanın sorumluluktan kurtulmasına imkan veren muhtemel sorumsuzluk hallerinin tespiti ve irdelenmesidir. Bu kapsamda çalışmamız üç bölüme ayrılmıştır. Birinci bölümde navlun sözleşmesinin tanımı, unsurları, tarafları, çeşitleri açıklanmış ve sonrasında taşıyanın sorumluluğu, bu sorumluluğun sonuçları, genel olarak sorumluluktan kurtulma ve mutlak sorumluluk halleri incelenmiştir. İkinci bölümde çalışmanın asıl konusu olan muhtemel sorumsuzluk hallerinin ortaya çıkış süreci ve uluslararası konvansiyonlardaki yeri açıklanmış; daha sonra 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunundaki muhtemel sorumsuzluk halleri tek tek incelenmiş; daha sonra 6762 sayılı eski Türk Ticaret Kanunundaki düzenlemelerden farkları ortaya konmuştur. Üçüncü bölümde ise muhtemel sorumsuzluk hallerinin emredici niteliği ve ispatı üzerinde durularak hangi hallerin emredici niteliğin kapsamında olduğu ve hangi hallerde emredici niteliğin aksine düzenleme yapılabileceği ile muhtemel sorumsuzluk hallerine özel ispat faaliyeti açıklanmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Navlun sözleşmesi; taşıyanın sorumluluğu, sorumluluktan kurtulma, mutlak sorumsuzluk, muhtemel sorumsuzluk, emredici nitelik, ispat.

The main purpose of our study is to determine and examine possible cases of irresponsibility in freight contracts, which constitute an important part of the maritime trade law, which allows the carrier to be freed from responsibility. In this context, our study is divided into three parts. In the first chapter, the definition of freight contract, its elements, parties, types are explained and then the responsibility of the carrier, the consequences of this responsibility, the general exemption from liability and absolute liability situations are examined.In the second part, the emergence process of possible cases of irresponsibility, which is the main subject of the study, and its place in international conventions are explained; Then, possible cases of irresponsibility in the Turkish Commercial Code No. 6102 were examined one by one and their differences between from the regulations in the old Turkish Commercial Code No. 6762 were revealed.In the third chapter, the imperative nature and proof of possible cases of irresponsibility are emphasized, and it has been tried to explain which cases are within the scope of the imperative nature, in which cases the regulation can be made contrary to the imperative nature, and the specific proving activity for possible cases of irresponsibility.Keywords: Freight contract; liability of the carrier, exemption from liability, absolute irresponsibility, probable irresponsibility, imperative quality, proof.