Kanun hükmünde kararname ve cumhurbaşkanlığı kararnamesi: Karşılaştırmalı bir analiz

Abstract

Türk siyasal hayatında öteden beri var olan hükümet sistemi arayışları, parlamenter sistemin yerini Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine bırakmasıyla somut bir nitelik kazanmıştır. Hükümet sistemi değişikliği ile birlikte getirilen yeniliklerin başında, önceki Anayasal düzlemde önemli bir yer tutan kanun hükmünde kararnamelerin kaldırılarak, Cumhurbaşkanına Anayasa'da belirtilen alanlarda ve sınırlamalara uygun olarak Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarma yetkisi verilmesi gelmektedir. Türk hukuk sistemine 2017 Anayasa değişikliği ile yerleşen ve önemli bir hukuki düzenleme aracı haline gelen Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, önceki dönemde Anayasa'da hüküm altına alınan düzenleyici işlemlerle benzerlik gösterse de nitelik, konu, usul, denetim ve normlar hiyerarşisindeki yeri bağlamında farklılık arz etmektedir.Söz konusu çalışmanın kapsamını, varlığına son verilen kanun hükmünde kararname ve bu işlemden daha etkin olarak konumlandırılmış Cumhurbaşkanlığı kararnamesi oluşturmaktadır. Keza kanun hükmünde kararnamenin kaldırılarak Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin getirilmiş olması, Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin kanun hükmünde kararnameye bir ikame işlem midir sorusunu gündeme getirmiştir. Bu durum ise iki tür işlem arasında karşılaştırmalı bir analiz yapma ihtiyacını ortaya çıkardığından çalışmada iki işlemin benzer ve farklı yönleri tespit edilmiştir. Kanun hükmünde kararnameye kıyasla Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin yürütmenin elini daha da güçlendirdiğini ortaya koyan çalışmamızın literatüre katkı sağlaması amaçlanmaktadır.Anahtar Kelimeler: Yürütme, 6771 sayılı kanun, kanun hükmünde kararname, cumhurbaşkanlığı kararnamesi

The everlasting search for a well-functioning governing system in Türkiye's politicial history, has been concluded by the change of parliamentary system for a presidential one. Not only has this change come with innovations but also the abolition of the statutory decrees which were regarded as being the law. The new politicial system has replaced these former decrees by giving the President the executive power to issue a decree. The limits and the definition of said Presidential decrees are to be set in the corresponding areas of the constitution. The presidential decree has become an important aspect of the Turkish constitutional reform of 2017. Though the power of the president to issue decrees may show some similarities with the pre-2017 regulatory transactions, it differs in the hierarchical subjects, procedures and norms.The scope of the aforementioned study consists of statutory decree having the force of law, which has ceased to exist, and Presidental decree, which is positioned more effectively than this process. Likewise, the abolition of the statutory decree and the introduction of the presidential decree brought up the question of whether the Presidential decree is a substitute for the statutory decree. Since this stuation reveals the need to make a comparative analysis between the two types of transactions, similar and different aspects of the two transactions were determined in the study. Our study, which reveals that the statutory decree strengthens the hand of the executive when compared with the Presidential decree, aims to contribute to the literature. Keywords: Executive, law no 6771, statutory decree, presidential decree