Heqın politikası kapsamında Göktürk-Çin ilişkileri (534-744)

Abstract

Göktürkler dönemi (534-744) Göktürkler ve Çin arasında sınır güvenliği, askerive siyasi ittifak, azınlıkları parçalama ve iki devletin iliĢkileri güçlendirme amacıylaheqin politikası uygulanmıĢtır. Bu sebeple çalıĢmada Göktürk-Çin iliĢkileri heqinpolitikaları üzerinden ele alınmıĢtır. I. Göktürk Devletinin kuruluĢuna, Doğu ve Batıolarak ikiye ayrılıĢ sürecine, daha sonra II. Göktürk Devletinin kuruluĢuna değinilerekÇin ile olan siyasi iliĢkileri ve heqin politikası doğrultusunda yapılan evlilikanlaĢmalarının uygulanma nedenleri, koĢulları ve sonuçları araĢtırılmıĢtır.Ashina boyu 551 yıllarında Juan-juanlara bağlı olarak varlığını devam ettirirkenBumin Kağan'ın Changle Prenses ile evliliği Göktürk-Çin arasında yapılan ilk heqinanlaĢması olmuĢtur. Sonrasında yapılan iki evlilik anlaĢması on dört yıllık aralarla (565-579 yılları) devam etmiĢtir. Bu süreçten sonra Göktürk Devleti Doğu-Batı olarakbölünme yaĢarken, Çin yeniden tek çatı altında toplanmıĢtır. Fetret DönemindegerçekleĢen üç evlilik ise Çin'in lehine sonuçlanmıĢtır. II. Göktürk DönemindeGöktürklerin güçlü siyasi duruĢundan dolayı Çin heqin taleplerini reddetmiĢtir. Özetledevletlerin zayıf veya güçlü oluĢu heqin politikasını doğrudan etkilemiĢtir. Heqinpolitikasının amaçları sınır güvenliği, askeri ittifak, azınlık ulusları parçalama, iliĢkilerigüçlendirme olarak sınıflandırılabilir. Çin bir müttefike ihtiyaç duyduğunda, Göktürkleriç siyasette karıĢıklık sebebiyle güç kazanmak istediğinde evlilik gerçekleĢtirmekistemiĢtir. Ancak talebin hangi devlet tarafından geldiğine bakıldığında talep edentarafın çoğunlukla Göktürkler olduğu görülmektedir.

Heqin policy was implemented between Gokturks and China with the aim ofborder security, military and political alliance, breaking up minorities and strengtheningthe relations between the two states in Gokturks period (534-744). For this reason,Gokturk-China relations are discussed through heqin policies in this study. By referringto the foundation of the I. Gokturk State, the process of splitting into two as East-Westand the establishment of the II. Gokturk State, its political relations with China and thereasons, conditions and results of the implementation of the marriage agreements madein line with the heqin policy were investigated.While the Ashina tribe continued to exist depending on the Juan-juan in 551, themarriage of Bumin Kagan with the Changle Princess was the first heqin agreementbetween Gokturk and China. The two marriage agreements made afterwards continuedat intervals of fourteen years (565-579). After this process, while the Gokturk State wasdivided as East-West, China was gathered under one roof again. Three marriages duringthe Interregnum period ended in favor of China. Due to the strong political stance of theGokturks in the II. Gokturk Period, China rejected the heqin demands. In summary, theweakness or strength of the states directly affected the heqin policy. The aims of theheqin policy can be classified as border security, military alliance, fragmentation ofminority nations, strengthening relations. When China needed an ally and the Gokturkswanted to gain power due to the turmoil in domestic politics, they wanted to marry.However, when looked at which state the request came from, it is seen that therequesting party is mostly the Gokturks.