Melheme-i Dānyāl Peygamber Tercemesi ve Ahkām-ı Sāl-i Türkān (İnceleme-metin-aktarma-açıklamalar-dizin)

Abstract

Bu çalışma melheme özelliği taşıyan astroloji konulu `Melheme-i Dānyāl Peygamber Tercemesi ve Ahkām-ı Sāl-i Türkān` adlı eserin giriş, inceleme, çeviri yazılı metin, Türkiye Türkçesine aktarım, açıklama, dizin ve tıpkıbasım bölümlerinden oluşmaktadır. Astroloji konusunda yazılmış olan eser dil özellikleri bakımından Klasik Osmanlıca Dönemine ait mensur bir el yazmasıdır.Çalışmanın giriş bölümünde astronomi bilimi, Osmanlı döneminde astronomiye olan ilgi, bu alanda yapılan çalışmalar ve çalışmaya konu olan eser hakkında bilgi verilmiştir. Metin, eserin yazıldığı dönem dikkate alınarak okunmuş, gerekli düzeltmeler yapılmış, eksik kısımlar köşeli parantez ile gösterilmiştir Metnin okunmasının ardından döneme özgü yazım ve dil özellikleri örnekleri verilerek incelenmiştir. Latin alfabesine çevrisi yapılan metin daha iyi anlaşılması için Türkiye Türkçesi'ne aktarılmış, metinde düzeltilen, eksikliği giderilen, ayrıca bilgi verilmesi gereken kısımlar açıklamlar bölümünde değerlendirilmiştir. Çalışmanın son kısmını sözlük ve dizin oluşturmaktadır. Kelimelerin anlamları, metinde geçtikleri yerde kazandıkları anlama göre belirlenip dizin içerisinde numaralandırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Melheme-i Dānyāl Peygamber Tercemesi, Ahkām-ı Sāl-i Türkān, Astroloji, Melhame, Dil İncelemesi.

This study consists of introduction, analysis, translated text, translation into Turkish, explanation, index, and facsimile of the work titled `Melheme-i Dānyāl Peygamber Tercemesi and Ahkām-ı Sāl-i Türkān` on astrology, which has the feature of melheme. The work written on astrology is a prose manuscript belonging to the Classical Ottoman Period in terms of language features.In the introduction part of the study, information about the science of astronomy, the interest in astronomy in the Ottoman period, the studies carried out in this field and the work that is the subject of the study is given. The text was read considering the period in which the work was written, necessary corrections were made, missing parts were shown in square brackets. After reading the text, the spelling and language features specific to the period were examined by giving examples. The text, which was translated into the Latin alphabet, was translated into Turkish for better understanding and the parts of the text that were corrected, reformed and needed additional information were evaluated in the Explanations section. The last part of the study is the dictionary and index. The meanings of the words are determined according to the meaning they gain where they are used in the text and are numbered in the index.Key Words: Melheme-i Dānyāl Peygamber Tercemesi, Ahkām-ı Sāl-i Türkān, Astrology, Melhame, Language Analysis.