Arkadi ve Boris Strugatski Kardeşler'in eserlerine Tzvetan Todorov'un fantastik kuramı eksenli yaklaşım

Abstract

Rus fantastik edebiyatının öncüleri Arkadi Natanoviç ve Boris Natanoviç Strugatski Kardeşlerin eserlerini Tzvetan Todorov'un fantastik kuramı ışığında incelemek bu araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Fantastik hakkında araştırma yapmış edebiyat kuramcılarının ortaya koydukları tanımlar ile Arkadi ve Boris Strugatski'nin yaratıcılıkları üzerine çalışmalar yapmış araştırmacı yazarların çalışmaları ve metinleri de tez çalışmamıza ikincil kaynak oluşturmaktadır. Fantastik terimi kullanılageldiği ilk zamanlardan beri karmaşıklığı sebebi ile araştırmacıların dikkatini çekmektedir. Dinamik bir yapıya sahip olan fantastik her dönemde gelişim ve değişim yaşamakta, yeni biçimler almaktadır. Fantastik için gerçek bilinen düzenin bozulması, ters yüz edilmesi, tuhaf, sıra dışı, inanılmaz olayların döndüğü ikincil bir dünya, gerçek olmayana ve gizeme duyulan korku, gündeliğin değişmez yasallığına katılan bir gizem, tedirginlik ve kaygı gibi birçok tanım yapılmıştır. Tzvetan Todorov fantastiğin kesin bir tanımını yaparak onun sahip olduğu özellikleri ortaya koyan bir çalışma gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda çalışma sürecinde Tzvetan Todorov'un fantastik türüne göre kararsızlık, tekinsiz ve olağanüstüne göre konumu, şiir ve alegorik okumaları reddetmesi, kahraman ve okuyucu özdeşleşmesi, metnin gerilimi hissettiren sözcükleri sağlaması, mantıksal ve zamansal tutarlılığın bulunması gibi özellikleri belirledik. Arkadi ve Boris Strugatski Kardeşlerin 1956-1990 yılları arasında yazdıkları kısa hikâye, uzun hikâye ve romanlarında Tzvetan Todorov'un edebiyat eleştiri ve kuram sahasına kazandırdığı fantastik kuramının bu özelliklerinin analizini yaptık. Amaçladığımız gibi, çalışmamızın sonucunda Strugatski Kardeşlerin eserlerinin Todorov'un fantastik kuramı ile örtüştüğü ve ayrıldığı noktaları tespit ettik. Anahtar Kelimeler: Tzvetan Todorov, Arkadi ve Boris Strugatski, Fantastik, Rus Edebiyatı

The subject of this research is to examine the works of Arkady Natanovich and Boris Natanovich Strugatsky Brothers, the pioneers of Russian fantastic literature, in the light of Tzvetan Todorov's fantastic theory. The secondary source of the dissertation is to of the definitions put forward by literary theorists who have done research on fantastic and the works and texts of researcher-authors who have worked on creativity of Arkady and Boris Strugatsky.Since the early days of the use of the term 'fantastic', it has drawn the attention of researchers due to its complexity. Fantastic, due to its dynamic structure, develops and changes in every period and takes on new forms. Various definitions have been made for the fantastic genre, such as the disruption and overturning of the known order of reality, a secondary world where strange, unusual, and incredible events take place, fear of the unreal and the mysterious, a mystery that joins the immutable legality of the everyday, and anxiety and unease. Tzvetan Todorov conducted a study that identified the characteristics of fantastic by making a precise definition of it. In this context, during the study process, we determined the characteristics of Tzvetan Todorov's genre of fantastic, such as its position relative to hesitation, the uncanny, and the marvelous, its rejection of poetry and allegorical readings, the identification of the hero and reader, the provision of words that create tension in the text, and the presence of logical and temporal consistency. We analyzed the characteristics of Tzvetan Todorov's fantastic theory that he brought to the field of literary criticism and theory in the short stories, novellas, and novels written by Arkady and Boris Strugatsky between 1956-1990 years. In line with this thesis' aim, as a result of this study, we determined the points that the works of Strugatsky Brothers coincide or conflict with Todorov's fantastic theory.Keywords: Tzvetan Todorov, Arkady and Boris Strugatsky, Fantastic, Theory, Russian Literatur