UNESCO Dünya Miras Listesinde yer alan Bursa Hanlar bölgesi ve Sultan Külliyelerinin kültürel miras turizmi kapsamında değerlendirilmesi: Yerel paydaşlara yönelik bir araştırma

Abstract

Bireylerin farklı kültürleri tanımaya yönelik ilgilerinin artması kültür ve turizm ilişkisini güçlendirmiştir. Kültür turizmi kültürel miras ve kültürel değerler gibi önemli çekicilik unsurlarından oluşmaktadır. Bu doğrultuda bütün insanlığın ortak mirası olarak kabul edilen ve evrensel değerlere sahip kültürel varlıklar turizm destinasyonlarının tanınmasında önemli bir yere sahiptir. Kültürel miras turizmi odaklı gerçekleştirilen ziyaretler bu bölgelerin gelişmesinde etkili olmaktadır. Aynı zamanda önemli bir cazibe unsuru olarak görülen kültürel miras varlıklarının uluslararası anlamda tanınabilmesi için UNESCO Dünya Miras Listesinde yer alması gelişmekte olan ülkeler için son derece önemlidir.Yapılan bu araştırmanın temel amacı, Bursa Hanlar Bölgesi ve Sultan Külliyelerin UNESCO Dünya Miras Listesinde yer almasının bölgeyi kültürel miras turizmi kapsamında nasıl etkilediğine ilişkin yerel paydaşların görüşlerini almaktır. Araştırmanın evrenini UNESCO sürecinde bugüne kadar yer alan Bursa'daki yerel paydaşlar oluşturmaktadır. Araştırmanın örnekleminde amaca dayalı olan ölçüt (kriter) örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Elde edilen ikincil veriler kapsamında UNESCO Dünya Miras Listesinde bulunan Hanlar Bölgesi ve Sultan Külliyelerinin yönetilmesinde sorumlu ilgili yerel paydaşlara yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmıştır. Görüşmede elde edilen veriler nitel araştırma yöntemiyle analiz edilmiştir. Verilerin analizinde Betimsel Analiz yöntemi kullanılmıştır. Sorulara ilişkin katılımcılardan elde edilen yanıtlar doğrultusunda dikkat çeken farklı yorumlar alıntılanarak yorumlanmış ve bulgular elde edilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında Hanlar Bölgesi ve Sultan Külliyelerinin UNESCO Dünya Miras Listesinde bulunması kültürel miras turizmi açısından cazibe merkezi haline gelmesi, uluslararası tanınırlığın artması ve turist sayılarında önemli bir artış yaşanmasına yönelik avantajlar sağladığı tespit edilmiştir. Ancak Dünya Miras Listesinde bulunan bir destinasyon için bu artışların yeterli olmadığı kanısına varılmıştır. Ayrıca araştırma doğrultusunda Hanlar Bölgesi ve Sultan Külliyelerini ziyaret eden yabancı turistler bölgenin UNESCO Dünya Miras Listesinde yer almasının öneminin farkında oldukları saptanırken yerli turist ve yerel halkın bu bilince sahip olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır.

The increase in individuals' interest in getting to know different cultures has strengthened the relationship between culture and tourism. Cultural tourism consists of important attractive elements such as cultural heritage and cultural values. In this direction, cultural assets that are accepted as the common heritage of all humanity and have universal values have an important place in the recognition of tourism destinations. Cultural heritage tourism-oriented visits are effective in the development of these regions. Meanwhile, it is extremely important for developing countries that cultural heritage assets, which are seen as an important attraction, are included in the UNESCO World Heritage List in order to be recognized internationally.The main purpose of this research is to get the opinions of local partners on how the inclusion of Bursa Khans Area and Sultan Complexes in the UNESCO World Heritage List affects the region within the scope of cultural heritage tourism. The universe of the research consists of local partners in Bursa, who have been involved in the UNESCO process so far. In the sample of the research, the criterion sampling method, which is based on the purpose, was preferred. Within the scope of the secondary data obtained, a semi-structured interview form was prepared for the relevant local partners responsible for the management of the Khans Area and Sultan Complexes, which are on the UNESCO World Heritage List. The data obtained during the interview were analyzed by qualitative research method. Descriptive Analysis method was used in the analysis of the data.In line with the answers obtained from the participants regarding the questions, different comments that attract attention were quoted and interpreted, and the findings were obtained. In the light of the findings, it has been determined that the Khans Area and Sultan Complexes on the UNESCO World Heritage List provide advantages for becoming a center of attraction in terms of cultural heritage tourism, increasing international recognition and a significant increase in the number of tourists. However, it has been concluded that these increases are not sufficient for a destination on the World Heritage List. In addition, in the direction of the research, it has been determined that foreign tourists visiting the Khans Area and Sultan Complexes are aware of the importance of the region's inclusion in the UNESCO World Heritage List, while it has been concluded that local tourists and local people do not have this awareness.