Tüketicilerin seyahat motivasyonları ile turistik ürün tercihleri arasındaki ilişkide kişilik özelliklerinin etkisi: Z kuşağı bireyleri üzerine bir araştırma

Abstract

Turizm, birçok yönden ele alınan ve birçok ülke için önemini daha da arttıran ilgi alanı oldukça genişleyen bir kavram olarak görülmektedir. Özellikle teknolojik gelişmeler ışığında insanların otomasyona ve dijital yaşama doğru evrilmesi boş zamanı arttırmış dolayısıyla turizm daha da önemli bir boyutta ele alınmaya başlamıştır. Turizmin genel kavramı içerisinde tüketim için sunulan ve birçok turizm bileşeninin bir araya gelmesiyle oluşan turistik ürün ve turistik ürüne yönelik tercihlerin bilinmesi de ayrı bir önem taşımaktadır. Bununla birlikte içinde bulunduğumuz zaman diliminin tüketicileri arasında oldukça önemli olarak görülen Z kuşağı bireylerin, çok yakın bir gelecekte ekonomik kazançlarını elde etmesiyle turizme katılım hızının da doğru orantılı bir şekilde artacağı öngörülmektedir. Dolayısıyla kısa bir zaman dilimi içerisinde tüketim olgusunun en önemli başrol oyuncuları olarak görülen Z kuşağı bireylerinin geçmiş kuşaklardan ayrılan farklı özelliklerinin ortaya çıkartılmasıyla turizm sektörü içerisinde yer alan paydaşların daha verimli pazarlama yöntemleri ve stratejileri geliştirmesi oldukça önemli olarak görülmektedir. Bu kapsamda çalışmada; geleceğin en önemli tüketicileri olarak görülen Z kuşağı bireylerinin seyahat motivasyonlarının, turistik ürün tercihlerinin ve kişilik özelliklerinin belirlenmesi ile bu değişkenlerin birbirleriyle olan ilişkilerini her yönüyle ortaya çıkartmak amaçlanmıştır.Çalışmanın amacı kapsamında yapılan anket uygulaması sonucunda elde edilen veriler, farklı istatistik programları ile analiz edilmiştir. Turistik ürünü oluşturan unsurların elde edilmesi sonrasında ölçeklerin geçerlik ve güvenirlilikleri incelenerek her bir ölçek için gerekli faktör analizleri yapılmıştır. Faktör analizlerinin yapılmasıyla araştırmanın soruları temelinde kurulan sekiz hipotez alt hipotezleri ile t-testi, tek yönlü varyans analizi, korelasyon analizi, basit doğrusal regresyon analizi ve aracılık rolü analizleri ile test edilmiştir.Yapılan analizler sonucunda Z kuşağı bireylerinin sıklıkla seçtiği turistik ürün tercihleri ve seyahat motivasyonları ile turistik ürün tercihleri arasında, kişilik özellikleri ve turistik ürün tercihleri arasında, seyahat motivasyonları ve kişilik özellikleri arasında ilişki ve farklılıklar bulunmuştur. Bununla birlikte Z kuşağı bireylerinin demografik değişkenleri ile internet kullanım tercihlerinin seyahat motivasyonu, kişilik özellikleri ve turistik ürün tercihleri üzerinde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Araştırmanın en önemli sonucu ise Z kuşağı bireylerinin turistik ürün tercihlerinde seyahat motivasyonu ve kişilik özelliklerinin aracılık rolü analizi sonucunda bireylerin seyahat motivasyonu ve turistik ürün özellikleri arasında kişilik özelliklerinin aracılık rolüne rastlanmazken; kişilik özellikleri ve turistik ürün tercihi arasındaki ilişkide seyahat motivasyonlarının tam aracılık rolüne rastlanmıştır. Ayrıca bulgular ışığında sonuçlar ve tartışma ile başta turizm işletmeleri olmak üzere, turistik ürün üreticileri ve pazarlamacıları ile Z kuşağı bireyleri üzerinde çalışma yapacak olan araştırmacılara öneriler sunulmuştur.

The concept of tourism is considered as one that may be approached in a variety of ways, which raises its significance for many nations. The concept of leisure time has expanded as a result of technological advancements, and tourism has started to take on a more significant role as a result of people moving toward automation and a digital lifestyle. The touristic product is to create the holiday of the consumer with the combination of many components in tourism. Additionally, it is anticipated that in the very near future, the rate of tourism participation will rise in direct proportion to the economic gain of the Z generation, which is regarded as being extremely significant among today's consumers. The development of a more effective marketing method and plan by the stakeholders in the tourist industry is considered as being much more crucial as a result of the differences between the Z generation and previous generations that are seen as the most significant leading players of the near future. It is intended to shed light on the relationships between these variables in all respects by understanding the travel motivations, preferences for touristic products, and personality qualities of the Z generation, who are considered to be the most significant consumers in the future. These traits and connections of people from the Z generation were revealed in this direction using a questionnaire, a quantitative data collection technique.Different statistical tools were used to examine the data that were obtained as a consequence of the survey application. The validity and reliability of the scales were confirmed after receiving the components that make up the tourist product, and the relevant factor analyses were done for each scale. With the help of the t-test, one-way analysis of variance, correlation analysis, simple linear regression analysis, and mediation role analysis, eight hypotheses based on the study questions were examined.Following the analyses, it was discovered that there were correlations and differences between travel motivation and tourist product preferences, personality traits and tourist product preferences, and travel motivation and personality traits. Furthermore, it was found that there were considerable disparities between the Z generation's demographic characteristics and internet usage preferences in terms of travel motivation, personality traits, and tourist product choices. The research's most significant finding is that there is no evidence for a personality trait-mediated relationship between an individual's travel motivation and the characteristics of their preferred tourist products among members of the Z generation. Instead, travel motivation fully mediates the relationship between an individual's personality traits and their preferred tourist products. Additionally, recommendations were made to the researchers who would focus on tourism businesses, touristic product makers and marketers, and Z generation persons in light of the findings, along with the results and discussion.