Bazı bitkisel kökenli uçucu yağların Amerikan hamamböceği (Periplaneta americana L. (Blattodea:Blattidae)) erginlerinekarşı ölüm oranı

Abstract

Yapılan çalışmada 17 farklı bitkisel kökenli uçucu yağ kullanılarak Periplaneta americana (Blattodea:Blattidae) erginlerine karşı fümigant etkisi araştırılmıştır. Kullanılan yağlar Lavendula angustifola (Lamiaceae), Zingiber officinale (Zingiberaceae), Citrus bergamia (Rutaceae), Juniperus virginiana (Cupressaceae), Piper nigrum (Piperaceae), Curcuna longa (Zingiberaceae), Betula lenta (Betulaceae), Myristica fragrans (Myristicaceae), Juniperus communis (Cupressaceae), Origanum vulgare (Lamiacaea), Mentha piperita (Lamiaceae), Chenopodium ambrosioides (Chenopodiaceae), Coriandrum sativum(Apiaceae), Citrus aurantium (Rutaceae), Pimpinella anisum (Apiaceae), Abies balsamea (Pinaceae) ve Brassica nigra (Brassicaceae)'dır. Kullanılan uçucu yağlardan Pimpinella anisum L. (Apiaceae), Brassica nigra L. (Brassicaceae), Chenopodium ambrosioides L. (Chenopodiaceae) yağlarının 5 µl l-1 konsantrasyonunda diğer yağlara göre daha yüksek oranlarda P. americana ergin ölümü meydana gelmiştir. Bu üç uçucu yağın B. nigra 2.5 µl l-1 C. ambroisoides 20 µl l-1 ve P. anisium 50 µl l-1 konsantrasyonlar uygulandıktan 24 saat sonunda P. americana erginlerinde % 100 ölüm meydana getirmiştir. LT50 değerleri B. nigra (2.5 µl l-1) için 3.720 saat, C. ambrosoides (20 µl l-1) için 3.324 saat ve P.anisium (50 µl l-1) için ise 7.203 saat olarak bulunmuştur. LC99 değerleri B. nigra (0.5 µl l-1) için 3.825 µl 1-1, C. ambrosioides (1 µl l-1) için 9.104 µl 1-1 ve P. anisum (5 µl l-1) için ise 11.404 µl 1-1 konsantrasyon şeklinde hesaplanmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlar ile P. americana erginlerine karşı kullanılan yağlardan B. nigra (Siyah hardal), C. ambrosoides (Meksika çayı) ve P. anisium (Anason) yağlarının P. americana ergin mücadelesinde kullanılabileceği ortaya çıkarılmıştır.

In this study, Periplaneta americana (Blattodea:Blattidae) toxicity of 17 different plant-based essential oil against, adults were investigated. Used oils Lavendula angustifola (Lamiaceae), Zingiber officinale (Zingiberaceae), Citrus bergamia (Rutaceae), Juniperus virginiana (Cupressaceae), Piper nigrum (Piperaceae), Curcuna longa (Zingiberaceae), Betula lenta (Betulaceae), Myristica fragranaceae (Myristica fragranaceae), Juniperus communis(Cupressaceae), Origanum vulgare(Lamiacaea), Mentha piperita (Lamiaceae), Chenopodium ambrosioides (Chenopodiaceae), Coriandrum sativum (Apiaceae), Citrus aurantium (Rutaceae), Pimpinella anisum (Apiaceae), Abies balsamea (Apiaceae), Brassica nigra (Brassicaceae). Higher rates of P. americana adult mortality occurred at a concentration of 5 µl l-1 of the essential oils used, Pimpinella anisum L. (Apiaceae), Brassica nigra L. (Brassicaceae), Chenopodium ambrosioides L. (Chenopodiaceae) oils. B. nigra 2.5 µl l-1, C. ambroisoides 20 µl l-1 and P. anisium 50 µl l-1 concentrations caused %100 mortality in P. americana adults after 24 hours. LT50 values were found to be 3.720 hours for B. nigra, 3.324 hours for C. ambrosoides and 7.203 hours for P.anisium. LC99 values were calculated as 3.825 µl 1-1 for B. nigra, 9.104 µl 1-1 for C. ambrosioides and 11,404 µl 1-1 for P. anisum. With the results obtained from the study, it was revealed that the oils of B. nigra (Black mustard), C. ambrosoides (Mexican tea) and P. anisium (Anise) oils used against P. americana adults can be used in the control of P. americana adults.