Rekreasyon alanlarının karbon tutma değerinin belirlenmesi: Kılavuzlu parkı ve mesire alanı örneği-Kahramanmaraş

Abstract

Kentlerdeki hızlı nüfus artışıyla doğru orantılı olarak kentlerin şehirleşme oranında da artış olduğu saptanmıştır. Nüfusun artmasıyla insanların sosyal, ekonomik, kültürel birçok ihtiyaçları da artmış ve bu ihtiyaçları karşılayabilmeleri gerekmiştir. Bu ihtiyaçlar yapısal peyzaj alanlarının çoğalmasına sebep olmuş ve doğal yeşil alanların tahribatına yol açmıştır. İnsanların, karbon ayak izi miktarının sürekli olarak artış göstermesi ve yeşil alanlar üzerindeki bilinçsiz kullanımları sonucunda birçok sorun ortaya çıkmıştır. Bu sorunların en önemlilerinden bir tanesi de küresel iklim değişikliğidir. Yeşil alanlar, bölgesel ve küresel karbon döngüsünü olumlu etkileyerek küresel iklim değişikliğinde önemli rol oynamaktadır. Kentlerde, karbondioksit salınım miktarını azaltmak ve karbon tutma miktarını arttırmak amacıyla yeşil alanlar büyük önem arz etmektedir. Yapılan araştırmalar, her bitkinin kendine özgü karbon tutma miktarı olduğunu göstermektedir. Karbon tutma miktarı ağaç türü, yaşı ve bitki sağlığına bağlı olarak da değişiklik göstermektedir. Bitkilerin karbon tutma miktarı bilindiğinde, kentlerdeki olumsuz iklim değişikliği faktörleri ortadan kalkacak şekilde yeni oluşturulacak olan peyzaj tasarım alanlarında bitkilerin karbon tutma miktarı göz önünde bulundurularak bitkisel tasarım kriterlerine ek bir seçenek eklenmesi peyzaj mimarlığı açısından ve kentin iklim sağlığı açısından faydalı olacaktır.Çalışmada Kılavuzlu Parkı ve Mesire Alanı'nda toplam 32 ağaç türü ve 446 adet ağaç tespit edilmiştir. Bu ağaçların 25 adeti geniş yapraklı,7 adeti de iğne yapraklı olarak belirlenmiştir. Alanda bulunan bu ağaçların karbon tutma miktarının hesaplanabilmesi için KARBİYOSİS yöntemi kullanılmıştır. Alanda en fazla bulunan ağaç türü 62 adet ile Fraxinus excelsior L. olarak tespit edilmiştir. Bu ağaç türlerinin toplam 104,8 ton biyokütle miktarına sahip olduğu ve alandaki ağaçların toplam karbon tutma kapasitesi 48,2 ton olarak belirlenmiştir. Alanda en fazla karbon tutma kapasitesine sahip olan ağaç %45,99 ve 22,2 ton karbon tutma miktarı ile Cupressus sempervirens var. horizontalis, en az karbon tutma kapasitesine sahip ağaç Magnolia grandiflora L., 20,4 kg ve %0,04 değeri ile tespit edilmiştir.

The urbanization rate of cities has been increased directly in proportion to the rapid population growth in cities. Many people's needs such as social, economic and cultural needs have risen with the population growth and therefore. İndividuals had to be able to fulfill them. These needs have resulted in the proliferation of structural landscapes and the destruction of natural green areas. Many problems have arisen due to humans' heavy reliance on fossil fuels, energy usage, and constant deforestation. Global climate change is one of the most significant of these problems.Green areas play an important role in global climate change by improving the regional and global carbon cycle. In order to reduce the level of carbon dioxide emissions and increase the amount of carbon sequestration, green areas are of great importance in cities. Studies show that each plant has its own carbon sequestration amount. Depending on the species, age and health of tree, the total amount of carbon sequestration differs. When the carbon sequestration rates of plants are known, adding alternatives to the plant design criteria by considering the carbon sequestration in the newly constructed landscape areas to reduce the negative effects of climate change in cities will be beneficial for landscape architecture and urban health.According to the results, 32 tree species and 446 individual trees were identified in the study area. 25 of these trees species are classified as deciduous and 7 are identified as coniferous. In this study the CARBIOSIS method was used to calculate the carbon sequestration amount of these trees. Fraxinus excelsior L was determined as the most common tree species in the study area. It was found that the amont of biomass of these trees is about 104,8 tonnes and that the average carbon stock capacity of other trees inthe region is 48,2 tonnes. In the study area, Cupressus sempervirens var. horizontalis was found to be the highest carbon sequestration capacity with 46% and 22,2 tonnes. Magnolia grandiflora L has been determined as the tree having lowest carbon sequestration capacity with 20,4 kg and 0.04%.