Adıyaman koşullarında badem bitkisinin su gereksiniminin farklı ampirik yöntemlerle belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Adıyaman koşullarında badem bitkisinin aylık ve büyüme devrelerindeki su gereksiniminin farklı ampirik eşitlikler kullanılarak tahmin edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma, 2020 yılı üretim sezonunda yürütülmüştür. İhtiyaç duyulan meteorolojik veriler (hava sıcaklığı, solar radyasyon, buhar basıncı açığı, nispi nem, yağış ve rüzgâr hızı), Adıyaman Sert Kabuklu Meyveler Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından Merkez, Besni, Gölbaşı ve Kâhta ilçelerinde 8 ayrı lokasyondaki badem bahçeleri içerisinde kurulan meteoroloji istasyonlarından alınmıştır. Bu veriler kullanılarak FAO-56 Penman-Monteith, Blaney-Criddle (1950), Jensen-Haise (1963) ve Heargreaves-Samani (1985) yöntemleri ile kıyas (referans) bitki su tüketimi (ETo) değerleri hesaplanmıştır. Elde edilen kıyas bitki su tüketimi değerleri bitki katsayıları (Kc) ile düzeltilerek önce bitki su tüketimi (ETc) ve ardından yağış miktarları dikkate alınarak bitki su gereksinimleri (WRc) hesaplanmıştır. Yetişme dönemi boyunca bitki su gereksinimi toplamı, FAO-56 Penman-Monteith, Blaney-Criddle (1950), Jensen-Haise (1963) ve Heargreaves-Samani (1985) yöntemlerine göre sırasıyla Merkez-Gözebaşı lokasyonunda 586, 624, 804, 590 mm; Merkez-Karaburç lokasyonunda 405, 620, 788, 672 mm; Besni-Konuklu lokasyonunda 415, 645, 705, 734 mm; Besni-Kurugöl lokasyonunda 325, 627, 690, 761 mm; Gölbaşı-Küçükören lokasyonunda 568, 610, 710, 620 mm; Kâhta-Gölgeli lokasyonunda 602, 646, 699, 611 mm; Kâhta-Ortanca lokasyonunda 480, 642, 706, 630 mm ve Kâhta-Tuğlu lokasyonunda 324, 602, 590, 735 mm olarak tahmin edilmiştir.

In this study, it was aimed to estimate the water requirement in the monthly and growth circuits of the almond plant under Adiyaman conditions using different empirical equations. The study was conducted in the 2020 production season. The required meteorological data (air temperature, solar radiation, vapor pressure deficit, relative humidity, precipitation and wind speed) were obtained from meteorology stations established in almond orchards in 8 different locations in the districts of Central, Besni, Golbasi and Kahta by the Adiyaman Hard Shell Fruits Research Institute. Using these data, comparative (reference) plant water consumption (ETo) values were calculated by using FAO-56 Penman-Monteith, Blaney-Criddle (1950), Jensen-Haise (1963) and Heargreaves-Samani (1985) methods. The obtained comparative plant water consumption values were corrected with the plant coefficients (Kc), first the plant water consumption (ETc) and then the plant water requirements (WRc) were calculated by considering the amount of precipitation. The total plant water requirement was calculated during the growing period according to FAO-56 Penman-Monteith, Blaney-Criddle (1950), Jensen-Haise (1963) and Heargreaves-Samani (1985) methods, respectively; 586, 624, 804, 590 mm at the Central-Gozebasi location; 405, 620, 788, 672 mm at the Central-Karaburc location; 415, 645, 705, 734 mm at the Besni-Konuklu location; 325, 627, 690, 761 mm at the Besni-Kurugol location; 568, 610, 710, 620 mm at the Golbasi-Kuçukoren location; 602, 646, 699, 611 mm at the Kahta-Golgeli location; 480, 642, 706, 630 mm at the Kahta-Ortanca location and 324, 602, 590, 735 mm at the Kahta-Tuglu location.