Kahramanmaraş kenti örneğinde çocuk dostu sokak tasarımı

Abstract

Çocuğun kişiliği ve davranışları genetik özelliklerinden çok içinde bulunduğu mekânlar/fiziksel çevresi tarafından belirlenmektedir. Çocuğun birey olmasında sosyalleşmesinde ve gelişiminde etkileşim içinde bulunduğu kentsel mekânlar büyük öneme sahiptir. Gelişen teknoloji ve artan kentleşme ile birlikte oyun mekânlarının sayıca az olması, ilgi çekmeyen tasarımlara sahip olması ve güvenlik çocukların dış mekândan uzak yetişmesine neden olmaktadır. Bu durum çocukların gelişimlerini olumsuz etkilemektedir. Çocuk Dostu Kent Girişimi çocuğun gelişiminin toplum için öneminden hareketle, fiziksel çevre içerisinde yer alan cadde ve sokakları çocuklar için daha yaşanılır bir mekân hale getirmek için uğraşlar veren bir girişimdir. Sokaklar, çocukların isteklerine cevap veren doğal ve kolay ulaşılabilir bir oyun mekânı sunmalıdır. Bu noktadan hareketle çalışma Çocuk Dostu Sokak tasarımı gerçekleştirebilmek amacı ile çocukların isteklerinin belirlenmesi ve Kahramanmaraş/Onikişubat İlçesinde seçilmiş bir sokağın tasarımına yansıtılması üzerine kurgulanmıştır. Çalışma kapsamında çocukların isteklerini belirlemek ve anket geliştirmek üzere öncelikle yüksek gelir düzeyine sahip ailelerin çocuklarının isteklerini belirlemek üzere atölye çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Atölye çalışmaları sonucunda elde edilen anket Kahramanmaraş kent merkezinde yaşayan farklı gelir düzeyine sahip ailelerin çocuklarına uygulanmıştır. Anket; güvenlik, fiziksel koşullar, etkinlik alanları, imkân- fırsat eşitliği, kullanım kolaylığı ve çevre düzenlemesi olmak üzere 6 boyut ve 37 maddelik sorulardan oluşturulmuş ve 3'lü likert ölçeğinden yararlanılmıştır. Anket uygulaması sonucunda elde edilen veriler SPSS programından yararlanılarak değerlendirilmiştir. Bu çalışma sonucunda çocuklar güvenli, çevre düzenlemesi olan, etkinlik alanlarına sahip ve herkesin eşit koşulda kullanabildiği bir sokak istedikleri belirlenmiş ve bu istekler çocuk dostu sokak tasarımına yansıtılmıştır.

The personality and behaviors of the child are determined by the places/physical environment in which they live rather than their genetic characteristics. Urban spaces in which the child interacts in her socialization and development are of great importance. With the developing technology and increasing urbanization, the small number of playgrounds, uninteresting designs and security cause children to grow up far from the outdoors. This situation negatively affects the development of children. The Child Friendly City Initiative is an initiative that strives to make the streets and streets in the physical environment a more livable place for children, based on the importance of the development of the child for the society. Streets should offer a natural and easily accessible playground that responds to children's wishes.From this point of view, the study was built on determining the wishes of children and reflecting them on the design of a selected street in Kahramanmaraş / Onikisubat District in order to realize a Child Friendly Street design. Within the scope of the study, workshops were held in order to determine the wishes of the children of families with high income levels in order to determine the wishes of the children and to develop a questionnaire. The questionnaire obtained as a result of the workshops was applied to the children of families with different income levels living in the city center of Kahramanmaraş. Questionnaire; security, physical conditions, activity areas, opportunity-equal opportunity, ease of use and landscaping, consisting of 6 dimensions and 37 items, and a 3-point Likert scale was used. The data obtained as a result of the survey application were evaluated by using the SPSS program. As a result of this study, it was determined that children wanted a street that was safe, landscaped, with activity areas and that everyone could use under equal conditions, and these wishes were reflected in the child-friendly street design.