İşsizlik ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Zaman serisi analizi

Abstract

Bu çalışmada en önemli makroekonomik konular arasında yer alan ekonomik büyüme ile işsizlik arasındaki ilişki Okun yasası çerçevesinde detaylı bir biçimde incelenmektedir. Bunda söz konusu ilişkinin ülkeden ülkeye farklılık göstermesinin önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Gerek ülkelerin teknolojik gelişmelerinin gerekse de verimlilik, kurumsal yapı ve ekonomik birimlerin tercihlerinin farklı olması işsizlik ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin değişmesine yol açabilmektedir. Çalışmada ekonomik büyümenin işsizliğe olan etkisi Çekya, Slovakya, Estonya, Slovenya, Polonya ve Macaristan olmak üzere toplamda 6 ülkede çeyreklik veriler kullanılarak ARDL yöntemiyle analiz edilmektedir. Analiz kapsamında hem birinci farklar (difference) hem de açık (gap) modeline yer verilmektedir. Ayrıca, işgücüne katılım oranı da modele dâhil edilerek daha gerçekçi ve sağlam sonuçlara ulaşılmaya çalışılmaktadır. Tahmin sonuçları Slovenya'da hem farklar hem de açık modelin göre ilgili değişkenler arasında bir eşbütünleşme olmadığını göstermektedir. Buna karşın farklar modeline göre diğer tüm ülkelerde, açık modeline göre ise Estonya ve Macaristan'da bir eşbütünleşme ilişkisi olduğu anlaşılmaktadır. Elde edilen sonuçlara göre fark modeli referans alındığında Slovenya hariç tüm ülkelerde ekonomik büyümenin işsizliği anlamlı ve negatif düşürdüğü görülmektedir. Kısa dönemde de büyümenin işsizlik üzerinde negatif etkide bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu sonuçlar Okun yasasının geçerli olduğuna işaret etmektedir. Açık (gap) modeli için yapılan analiz neticeleri dikkate alındığında ise Estonya ve Macaristan'da hasıla açığının işsizlik üzerinde anlamlı ve negatif etkisi görülmektedir. Hasıla açığındaki bir artış işsizlik açığının azalmasına neden olmaktadır. Bu durum sadece iki ülkede uzun dönemde açık modeliyle ifade edilen türde bir ilişkinin varlığını göstermektedir. Bazı ülkelerde ise bu negatif ilişkinin kısa dönemde geçerli olduğu anlaşılmaktadır.Anahtar kelimeler: İşsizlik, büyüme, Okun yasası, seçilmiş Avrupa ülkeleri, ARDL

Using Okun's law framework this study examines the link between economic growth and unemployment, which is one of the most important macro economic concepts. Therefore, the complex relationship between these two variables is not completely resolved. It seems that it is important to note that this relationship could potentially change from country to country and over time as well. There might be many factors such as remarkable differences in technological progress, institutional structures, productivity, preferences. Employing ARDL method and quarterly data for 6 CEE countries, namely Czechia, Slovakia, Estonia, Slovenia, Poland and Hungary, this study empirically investigate the impact of economic growth on the unemployment rate. In this context, both first difference and gap models are estimated. Besides economic growth rate, labor force participation rate is included to achieve more accurate and reliable empirical results.The empirical findings indicate the absence of a co-integrating relationship among relevant variables for Slovenia in both the difference and gap model estimates. However, the difference (gap) model suggests that there is a cointegration for Czechia, Slovakia, Estonia, Poland and Hungary (Estonia and Hungary). The difference model estimates demonstrate that the economic growth rate exerts a negative and significant effct on the unemployment rate in all countries except for Slovenia. Additionally, there is evidence for the existence of a significant and positive (negative) effect of labor force participation rate on the unemployment rate in Poland (Hungary). On the other hand, in general, we find that the economic growth rate has a negative impact on the unemployment rate in the short term.Considering the results of the analysis for the Gap model, it is understood that output gap has a significant and negative effect on unemployment gap in Estonia and Hungary.Keywords: Unemployment, Economic growth, ARDL, Okun' Law