Öğretmenlerin girişimci kişilik özelliklerinin kariyer uyum yeteneğine ve kariyer, yaşam, iş memnuniyetine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin sahip olduğu girişimci kişilik özelliklerinin (kendine güven,yenilikçilik, başarma ihtiyacı duyma, iç kontrol odağı, risk alma eğilimi, belirsizliğe karşı tolerans) kariyer uyum yeteneği (kaygı, kontrol, merak, güven) ve kariyer, yaşam, iş memnuniyeti üzerindeki etkisi ile kariyer uyum yeteneğinin kariyer, yaşam ve iş memnuniyeti üzerindeki etkisini araştırmaktır.Çalışmada, veri toplama tekniği olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Ankette öğretmenlerin demografik bilgileriyle birlikte Girişimci Kişilik Özellikleri ölçeği (Koh, 1996; Nasip vd., 2017), Kariyer Uyum Yeteneği ölçeği (Kanten, 2012) ve Kariyer, Yaşam ve İş Memnuniyeti ölçeği (Abubakar, 2019) yer almıştır. Araştırma konusu kapsamında 500 öğretmenden 188 cevap alınmış, anketin doldurulma süresi, olumsuz sorulara verilen cevaplar, bir dizi benzer cevaplar nedeni ile 15 anket çıkarılmıştır. 173 anket ile elde edilen verilerin analizi yapılmıştır. Anket çalışması 2021 yılında İstanbul / Anadolu yakası Pendik, Kartal ve Tuzla ilçelerindeki devlet okullarında çalışmakta olan farklı branşlarda öğretmenlere uygulanmıştır.Araştırma neticesinde, kendine güven, başarma ihtiyacı duyma ve belirsizliğe karşı tolerans boyutlarının kariyer ve iş memnuniyeti; kendine güven ve başarma ihtiyacı duyma boyutlarının ise yaşam memnuniyeti üzerinde anlamlı etkisi olduğu bulunmuştur. Ayrıca, kendine güven ve iç kontrol odağı boyutlarının kariyer kontrolü, kariyer merakı ve kariyer güveni; başarma ihtiyacı boyutunun kariyer merakı ve risk alma eğilimi boyutunun ise kariyer kaygısı üzerinde anlamlı etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ek olarak, kariyer kontrol boyutunun kariyer, yaşam ve iş memnuniyeti; kariyer merakı boyutunun ise iş memnuniyeti üzerindeki etkisi belirlenmiştir. Son olarak, kendine güven boyutunun kariyer, yaşam ve iş memnuniyeti üzerindeki etkisinde kariyer kontrolünün tam aracı değişken olduğu; kendine güven boyutunun iş memnuniyeti üzerindeki etkisinde kariyer merakının tam aracı değişken olduğu ve başarma ihtiyacı boyutunun iş memnuniyeti üzerindeki etkisinde kariyer merakının kısmi aracı değişken olduğu sonucu elde edilmiştir.

The aim of this research is to investigate the effect of teachers' entrepreneurial personality traits (self-confidence,innovativeness, need for achievement, internal locus of control, risk-taking propensity, tolerance for ambiguity) on their career adaptability (concern, control, curiosity, confidence) and career, life, job satisfaction; also, to investigate the effect of career adaptability on career, life and job satisfaction.Questionnaire method was used as data collection technique in the study. The questionnaire included the Entrepreneurial Personality Traits Scale (Koh, 1996; Nasip et al., 2017), the Career Adaptability Scale (Kanten, 2012) and the Career, Life and Job Satisfaction Scale (Abubakar, 2019) along with the demographic information of the teachers. Within the scope of the research, 188 answers were received from 500 teachers, 15 questionnaires were issued due to the time of filling out the questionnaire, the answers to the negative questions and a series of similar answers. The data obtained through 173 questionnaires were analyzed. The survey was applied to teachers working in different branches in public schools in Pendik, Kartal and Tuzla districts on the Anatolian side of Istanbul in 2021.As a result of the research, the effects of self-confidence, need for achievement, tolerance for ambiguity on career and job satisfaction; self-confidence and need for achievement on life satisfaction were found to be significant. In addition, it has been concluded that self confidence and internal locus of control have significant effect on career control, career curiosity and career confidence; need for achievement has effect on career curiosity; risk-taking propensity has effect on career anxiety. Add to this, the effect of career control on career, life and job satisfaction; the effect of career curiosity on job satisfaction were determined. Finally, career control is the full mediation for the effect of self confidence on career, life and job satisfaction ; career curiosity is the full mediation for the effect of self confidence on job satisfaction and career curiosity is a partial mediation for the effect of need for achievement on job satisfaction.