Petrol fiyatlarının hisse senedi piyasası üzerindeki etkisi: Ampirik bir inceleme

Abstract

Petrol fiyatları, dünya ekonomisine yön veren önemli makroekonomikdeğişkenlerden biridir. Özellikle 1970'lerde yaşanan petrol krizlerinden sonra petrolfiyatlarının başta enflasyon ve gayri safi yurtiçi hasıla olmak üzere makroekonomikdeğişkenler üzerindeki etkileri en önemli araştırma alanlarından birisi olarak öneçıkmaktadır. Son yıllarda petrol fiyatlarının ülkelerin makroekonomik değişkenleriüzerinde etkili olduğu kadar, finansal piyasalar üzerinde de etkili olduğu ilerisürülmektedir. Bu nedenle, bu çalışmada, ampirik olarak petrol fiyatlarının hissesenetleri piyasası üzerindeki etkileri çeşitli açıklayıcı değişkenler ile ARDLyöntemiyle analiz edilmektedir.Türkiye için yapılan bu çalışmada ampirik bulgularımız 2002:01-2009:12döneminde değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi olduğunu ancak 2010:01-2021:02 döneminde değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi bulunmadığınıgöstermektedir. Ayrıca, petrol fiyatlarının 2008 krizi öncesi dönem için hisse senedifiyatlarını etkilediği sonraki dönemde aralarında anlamlı ilişki bulunmadığı tespitedilmiştir. 2002:01-2009:12 döneminde ise petrol fiyatlarının hisse senedi fiyatlarıüzerinde anlamlı ve negatif bir etkide bulunduğu sonucuna varılmaktadır.

Oil prices is one of the macroeconomic variables that shape the world economy.Especially after the oil crises in the 1970s, the effects of oil prices on macroeconomicvariables, especially inflation and output, stand out as one of the most importantresearch areas. In recent years, it has been argued that oil prices have an impact onfinancial markets as well as on macroeconomic variables of countries. Therefore, inthis study, the effects of oil prices on the stock market are analyzed using the ARDLmethod with explanatory variables such as consumer price index, real exchange rate,interest rate and industrial production index.In this study for Turkey, our empirical findings show that there is a cointegrationrelationship between the variables in the 2002:01-2009:12 period, but there is nocointegration relationship between the variables in the 2010:01-2021:02 period. It hasbeen determined that oil prices affect stock prices for the period before the 2008 crisisand there is no significant relationship between them in the following period. For alldependent variables, it is concluded that oil prices have a significant and negativeeffect on stock returns in the period 2002:01-2009:12.