Ankara Milli Kütüphanesinde bulunan 19. yüzyıla ait bazı el yazması Kur'an-ı Kerimlerdeki tezhip özellikleri

Abstract

Bu araştırmada, Ankara Milli Kütüphanesinde bulunan 19. yüzyıla ait 6 adet el yazması eser konu edinilmiştir. Ankara Milli Kütüphanesinde incelenmemiş eserlerin tezhip süslemelerindeki dönem özelliklerinin belgelendirilmesine katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Tezhip sanatının19.yy. dönem özellikleri hakkında bilgi verilmiş, en fazla uygulama alanı olan Kur'an-ı Kerim'de tezhip süslemelerinin yapıldığı bölümlere değinilmiştir. Bulgular kısmında eserlerin genel özellikleri, süsleme alanları ele alınarak süsleme teknikleri, motif, renk, kompozisyon özellikleri incelenmiş, tablolarla veriler yorumlanmıştır. İncelenen eserlerde zemin rengi olarak lacivert tonunun kullanımı, eserde nadirde olsa işçilik yönüyle klasik dönem izleriyle karşılaşmanın mümkün olduğu, buna karşın lacivert rengin soluk renkte kullanımı, motiflerin anatomisinde aşırı bozulmaların olduğu, kompozisyon, işçilik özellikler ile eserlerin genel olarak 19. yy. dönem özelliklerini taşıdığı belirlenmiştir. Eserler klasik tezyinat ağırlıklı olup barok-rokoko üslubu ile az karşılaşılmıştır. Eserlerin motif, teknik ve kompozisyon özelliklerinden esinlenerek 3 özgün eser oluşturulup çalışmada yer verilmiştir.

6 manuscripts which belong to the 19th century in the Ankara National Library are the subject in this research. It is aimed to contribute to the documentation of the period features in the illumination ornaments of the works that have not been examined in the Ankara National Library. Information about the features of the 19th century period of illumination art has been given. The sections where illumination decorations are made in the Qur'an, which is the most application area, have been mentioned. The general features of the works, the ornamentation areas, ornament techniques, motif, color, composition features have been examined, and the data has been interpreted with tables in the findings section. It has been determined that the use of dark blue as theground color in the examined Works, it is possible to encounter the traces of the classical period in terms of workmanship, although it is rare, the use of dark blue color in pale color, the anatomy of the motifs has ashur distortions, the composition, workmanship features ant the Works in general have the characteristics of the 19th century. The Works are mainly classical ornaments ant barogue-rococo style is rarely encountered. Inspired by the motif, technique and composition features of the works, 3 original works were created and included in the study.